Adaptatie Fig.1   Bron: Wyniasweek “Mijn huisarts verstuurt elk kwartaal een nieuwsbrief aan haar patiëntenbestand. Dit najaar begon die nieuwsbrief aldus: ‘Duurzaamheid Als artsen worden we geconfronteerd met de effecten van klimaatverandering op de gezondheid van onze patiënten. Zo hebben mensen meer last van hittestress, gevolgen van uv-straling en allergieën en luchtwegklachten door luchtvervuiling.’ In mijn ervaring […] Tue, 03 Oct 2023 09:45:57 +0000
Beleggen is veel meer dan cijfers en grafieken. Achter elke investeringsbeslissing zit een diepe menselijke psychologie. Emoties, vooroordelen en mentale
Hoofdrol voor Max in nieuwe tv-commercial Ziggo Sport Max Verstappen vertolkt de hoofdrol in de nieuwe tv-commercial van Ziggo Sport, die vandaag gelanceerd is. In de spot scheurt Max, die niet kan wachten tot het Formule 1-seizoen weer van start gaat, in de nachtelijke uren Circuit Zandvoort op, waarna hij de bewaking achter zich aankrijgt. Maar met zijn charmes loopt de achtervolging uiteindelijk met een sisser af. <br/><br/>Kun je net als Max niet meer wachten? Live sport is nu terug op Ziggo Sport. Met topvoetbal zoals La Liga (11 juni), Premier League (17 juni) en Serie A (20 juni). In het weekend van 3 tot 5 juli is de 10 June 2020, 08:16:00
Dirk Zeelenberg haalt zijn schouders op voor alle negatieve verhalen die over hem rondgaan. Hij stelt dat Yvonne Coldeweijer onzin over hem praat. En Paul de Leeuw? Daar kijkt hij niet naar. Divorce-acteur Dirk Zeelenberg ligt onder vuur omdat hij een respectloos en verwaand filmpje heeft opgenomen op de bruiloft van twee klanten. Hij is […]
Samantha Steenwijk heeft zichzelf in de vingers gesneden met de hysterische manier waarop ze reageerde op de juice van Yvonne Coldeweijer, vindt mediakenner Victor Vlam. “Oorlog!” Ze zal waarschijnlijk voor altijd bekendstaan als de BN’er-vrouw met een van de langste tenen in de showbizz: Samantha Steenwijk. De reden? Ze reageerde echt verschrÃkkelijk hysterisch op juice […]
Roxane Knetemann kraakt de outfit af die Noa Vahle droeg op het Televizier-Ring Gala. Ze vindt dat de dochter van Linda de Mol de plank een beetje missloeg. “Niet mijn jurk!” Miljonairsdochter Noa Vahle droeg gisterenavond een opvallende outfit naar het Gouden Televizier-Ring Gala. Het was een soort roze geval met enorm opgezette pofmouwen. En […]
Catherine Keyl is volgens opinie-orakel Victor Vlam ontsnapt aan een politiek drama. “Dit was gewoon een heel erg slecht idee. Linksom of rechtsom zou het gezichtsverlies betekenen.” De BN’ers zijn tegenwoordig echt óveral. Ze spelen hysterische spelletjes met Linda de Mol, zitten vers afgekickt in een Videoland-docu, stoppen voor de bühne met roken omdat het […]
Rachel Hazes sprong van de week uit haar Insta-velletje omdat haar koffer niet was aangekomen in Spanje. “Er zitten medicijnen in!”, krijste ze tegen KLM. Maar klopt dat wel? Het is natuurlijk altijd vervelend als je koffer na een vliegreis niet op de plek van bestemming aankomt. Helaas komt het wel eens voor en die […]
De oversterfte die plaatsvond in Nederland heeft geleid tot topdrukte in de uitvaartbranche. Toch heeft het extra aantal uitvaarten niet geleid tot meer omzet. Thu, 11 Jun 2020 19:17:01 +0000
Wie wat van de Tweede Kamer gedaan wil krijgen, kan er weer met een petitie terecht. Bezoekers zijn nog altijd niet welkom in het Kamergebouw, maar via een videoverbinding kunnen Kamerleden verzoekschriften t³ch in ontvangst nemen. Thu, 11 Jun 2020 15:33:29 +0000
Kosten afslankmiddelen nemen in rap tempo toe sinds opname in basispakket Openbare apotheken verstrekten in het tweede kwartaal van 2023 aan bijna 14.000 mensen een middel voor afslanken, een toename van 78 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Bijna vier op de tien personen ontvingen dit voor de eerste keer. Dit meldt Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK). Fri, 06 Oct 2023 12:40:57 +0200
Huisartsenpraktijk van Erasmus docent dankt voor alle steun De huisartsenpraktijk waar de man werkte die donderdag in het Erasmus MC werd doodgeschoten, heeft donderdag bedankt voor het medeleven. "Zoveel kaarten, bloemen, steunbetuigingen en blijk van medeleven uit het hele land zijn hartverwarmend en bieden troost in deze moeilijke, heftige periode", laat Gezondheidscentrum Katendrecht in Rotterdam weten. Thu, 05 Oct 2023 15:43:29 +0200
Behandeling voor trauma en depressie na zwangerschap ontvangt subsidie Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stelt een subsidie van vierhonderdduizend euro beschikbaar voor de ontwikkeling van een innovatieve preventieve behandelmethode voor vrouwen die een traumatische bevalling hebben meegemaakt. Het Radboudumc voert deze studie uit samen met het Isala ziekenhuis en Moovd, ontwikkelaar van digitale therapieën. Dit meldt Radboudumc. Thu, 05 Oct 2023 13:56:58 +0200
Gemeente Oss verhoogt eigen bijdrage aan gemeentelijke zorgverzekering De komende jaren gaat de zorgpremie nog verder stijgen. Om ervoor te zorgen dat de aanvullende zorgverzekering (Azoss) betaalbaar blijft voor inwoners, gaat gemeente Oss de gemeentelijke bijdragen verder verhogen. Dit meldt DTV Nieuws. Thu, 05 Oct 2023 09:15:03 +0200
E-learning 'Toegankelijk Fryslân’ helpt ondernemers met toegankelijkheid Friesland toegankelijker maken voor mensen met een beperking. Met dat doel lanceert het provinciale programma Gastvrij Fryslân een speciale e-learning. De onlinetraining ‘Toegankelijk Fryslân’ die in samenwerking met de Werkgroep Toegankelijkheid gemeente Leeuwarden is gemaakt, helpt ondernemers in de culturele, recreatieve en toeristische sector mensen met een beperking beter van dienst te zijn. Dit meldt de provincie Friesland. Thu, 05 Oct 2023 08:00:02 +0200
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat geen juridische stappen ondernemen tegen KLM, in het conflict over het niet naleven van de voorwaarden door de luchtvaartmaatschappij van het steunpakket in coronatijd. Op advies van twee externe juridisch adviseurs, onder wie de landsadvocaat, heeft het kabinet daartoe besloten. Volgens deze adviseurs heeft een rechtszaak geen "reële kans van slagen". "Deze conclusie valt zwaar en is onbevredigend", schrijft demissionair minister Sigrid Kaag (Financiën) aan de Tweede Kamer.
Cichoreiteler kan meer geld verdienen met duurzaamheidstoeslag Een nieuwe toevoeging aan het cichoreicontract 2024 is de duurzaamheidstoeslag. Dat maakte verwerker Sensus onlangs bekend bij de presentatie van de nieuwe contractvoorwaarden. Als cichoreitelers voldoen aan een van de duurzaamheidseisen, kunnen ze 15 euro per ton extra verdienen. Fri, 06 Oct 2023 11:43:00 CEST
Chiquita lanceert bananen met grotere resistentie en lagere uitstoot Chiquita vindt het belangrijk om meetbare maatregelen te nemen tegen klimaatverandering. In het kader van een strategische langetermijnsamenwerking met KeyGene, MusaRadix en Wageningen University and Research (WUR) lanceert Chiquita daarom het Yelloway-initiatief voor bananen die beter bestand zijn tegen ziekten. Fri, 06 Oct 2023 11:40:00 CEST
Advocaat Yehudi Moszkowicz is afgeluisterd in gesprekken met zijn cliënt Flor B. Dat zegt hij tegen de Amsterdamse krant Het Parool. Vandaag werd bekend dat Moszkowicz in België wordt beschuldigd van lidmaatschap van een criminele organisatie, maar volgens de raadsman zijn afgeluisterde gesprekken in de gevangenis tussen hem en zijn cliënt verkeerd geïnterpreteerd.
Vandaag maakte de Vlaamse krant De Standaard bekend dat Moszkowicz eind vorige maand was aangehouden in de gevangenis van Beveren, toen hij zijn cliënt B. bezocht. Na verhoor werd hij weer vrijgelaten op voorwaarde dat hij geen contact meer heeft met B. en zijn entourage.
De advocaat zegt dat hij en zijn cliënt "het zeer ernstige vermoeden" hadden dat ze werden afgeluisterd. Daarom bespraken ze een plan om erachter te kunnen komen of dat echt zo was. "Dat zagen we als een project. We bespraken meerdere keren de naam die we aan dat project gaven. Het ging overigens nog nauwelijks over de inhoud daarvan en over hoe we dat afluisteren wilden aantonen", zegt Moszkowicz tegen Het Parool.
'Zelf invulling gegeven'
Dat de onderzoeksrechter Moszkowicz snel weer heeft vrijgelaten, geeft hem hoop dat de zaak met een sisser zal aflopen. "Nadat ik in zeer grote lijnen had verteld wat dat project van ons behelsde, leek ze zoiets te denken als: 'Oooh, is dát het?' De ernst van de zaak verdween uit de ruimte", zegt hij.
Volgens de advocaat die in Utrecht kantoor houdt, gebeurt het vaker dat advocaten worden beschuldigd van lidmaatschap van een criminele organisatie. "In de praktijk zet het Belgische Openbaar Ministerie dat middel instrumenteel in om de verdediging van voorname verdachten vleugellam te maken. Dat is natuurlijk een zeer effectieve manier van misdaadbestrijding. Maar deze actie maakt een rampzalige inbreuk op het recht op een eerlijk proces van verdachte Flor B. en een zeer zware inbreuk op mijn positie als zijn advocaat."
Welke rol Moszkowicz binnen B.'s criminele organisatie zou vervullen is niet duidelijk. "Dat weet ik zelf ook niet. Ik heb zo goed als geen dossier en weet dus niet waartegen ik me zou moeten verweren. Maar men heeft ons horen spreken over een project en moet daar zelf invulling aan zijn gaan geven."
Onduidelijk hoe zaak verdergaat
De Belgische advocaat van Moszkowicz noemt dienst arrestatie vorige maand in een schriftelijke reactie "hoogst gewelddadig", "totaal onnodige" en "disproportioneel". Het Belgische Openbaar Ministerie wil over het verdere onderzoek niets kwijt. Of de verdenking tegen Moszkowicz uiteindelijk stand houdt, zal moeten blijken.
Yehudi Moszkowicz is de kleinzoon van Max Moszkowicz en een neef van Bram Moszkowicz.
Een week na de onverwachte terreuraanval van Hamas is de schok in Israël nog steeds groot. Niet eerder werden Israëlische burgers op deze schaal aangevallen op eigen grondgebied. In Israël werd al snel de vergelijking gemaakt met 9/11, de terreuraanslag in New York die ruim 20 jaar geleden ook als een grote verrassing kwam en voor de Verenigde Staten een nationaal trauma werd. Premier Netanyahu heeft beloofd om in Gaza terug te slaan als nooit tevoren.
De felle reactie van de Israëlische regering kan tot nog veel meer bloedvergieten leiden, zeggen deskundigen. "Je ziet een overreactie van de Israëlische regering om hun eigen fout te compenseren", zegt journalist Carolien Roelants, die is gespecialiseerd in het Midden-Oosten. "Meer dan ooit geeft dit Israël een reden om hard terug te slaan", zegt onderzoeker Erella Grassiani aan de Universiteit van Amsterdam. "Door de aanval is voor hen alle geweld legitiem geworden."
'Niet laten escaleren'
Na de aanval van Hamas van afgelopen weekend schaarden westerse landen zich eensgezind achter Israël. Westerse leiders spraken hun steun uit aan het getroffen land en benadrukten dat Israël recht heeft op zelfverdediging. De Verenigde Staten, de belangrijkste bondgenoot van het land, zeggen vierkant achter het land te staan. Er werd niets gezegd over het lot van de Palestijnen en de jarenlange bezetting waar zij onder leven.
'We zullen Hamas vernietigen', zei premier Netanyahu in een tv-toespraak:
Ook in Nederland klinkt dit geluid. Kort na de aanval van Hamas zei premier Rutte dat het land achter Israël staat. Ook zei hij dat "wij Israël ook steunen om hier uiteraard weerstand aan te bieden en zichzelf te verdedigen". Begin deze week zei Rutte in de Tweede Kamer het ongepast te vinden om het nu te hebben over het bredere verhaal van de Palestijnen.
Het is niet duidelijk wat die zelfverdediging precies inhoudt. "Er worden geen kaders gegeven over hoe ver Israël mag gaan", zegt arabist en jurist Laila al-Zwaini. "Ons kabinet en parlement benadrukken onvoldoende dat het land zich te allen tijde aan het oorlogsrecht moet houden. Je kan betrokkenheid tonen en tegelijkertijd je vriendschap inzetten om te de-escaleren."
Elektriciteit afsluiten
Volgens Rutte is Netanyahu zich wel bewust van het humanitaire oorlogsrecht, waarbij onderscheid moet worden gemaakt tussen burgers en militaire doelen. De praktijk blijkt weerbarstiger: in de afgelopen dagen werden bij grootschalige bombardementen op Gaza honderden burgers, onder wie veel kinderen, gedood.
Met het hermetisch afsluiten van Gaza maakt Israël zich volgens het internationaal recht schuldig aan oorlogsmisdaden, maar hier komt vanuit westerse regeringen weinig reactie op. Israël heeft de stroomtoevoer naar het gebied stopgezet en water en voedsel komen het gebied meer in. Nu bereidt het leger een grondoffensief voor, wat tot vele duizenden burgerdoden kan leiden.
"We exporteren als Westen en vooral als Nederland de internationale rechtsorde, maar durven nu geen harde voorwaarden te stellen aan het beschermen van Palestijnse burgers", zegt al-Zwaini. "Een jaar geleden zei Von der Leyen nog dat het een oorlogsmisdaad is dat Rusland elektriciteit en water afsluit voor Oekraïense vrouwen en kinderen. Nu zegt ze dat niet."
De voorzitter van de Europese Commissie noemde het handelen van Rusland destijds "pure terreur". Von der Leyen bracht vandaag een bezoek aan Tel Aviv, en benadrukte dat Israël "het recht en de plicht heeft" om te reageren op Hamas.
Ruim een miljoen Palestijnen in Gaza werden vandaag door Isräel gedwongen om hun huizen te verlaten:
Het Westen vindt het ingewikkeld om Israël te bekritiseren, ziet Grassiani, als onderzoeker gespecialiseerd in de Israëlische militaire industrie. "De VS en de Europese Unie zouden veel terughoudender moeten zijn en moeten oproepen tot een staakt-het-vuren en een gevangenenruil. Dat doen ze niet en daarmee geven ze Israël een vrijbrief om hun gang te gaan."
Hoewel westerse landen publiekelijk hun onvoorwaardelijke steun aan Israël uitspreken, denken deskundigen dat er achter de schermen wel bemiddelende gesprekken worden gevoerd. "Uiteindelijk zullen de Amerikanen zeggen: nu is het wel genoeg", zegt Joost Hiltermann van de International Crisis Group. "Een grootschalige escalatie in de regio is niet in het belang van de VS. Zij willen dat het weer kalm wordt."
Voor Israël is de steun van de VS, hun belangrijkste bondgenoot, van levensbelang. De twee landen werken intensief met elkaar samen op militair en politiek gebied in de regio. Israël ontvangt elk jaar ruim 3 miljard dollar van de VS aan militaire steun, onder meer in de vorm van investeringen in het leger.
Ondergronds verder
Al jaren lagen de vredesonderhandelingen tussen Israël en de Palestijnen stil en is er geen aansporing vanuit het Westen om die gesprekken weer op te pakken. "Er is een steeds grotere groep die gelooft dat geweld nog de enige oplossing is", zegt Roelants. "Als ze Hamas eronder krijgen, weet je zeker dat onder de toenemende repressie van Israël het geloof in een politieke oplossing nog verder verdwijnt."
Het gewelddadige militaire optreden van Israël zal op termijn niets oplossen, zegt Hiltermann. "Hier is alleen een politieke oplossing voor. Het leger kan Hamas verslaan in Gaza, maar dan gaan ze gewoon door als ondergrondse verzetsbeweging in Israël en de Westelijke Jordaanoever. Hamas is het symptoom."
Het lijkt de enige manier voor de Gazanen om te ontsnappen aan het geweld in de oorlog tussen Israël en Hamas: de grensstrook van ruim 12 kilometer die de Gazastrook deelt met Egypte. Het probleem? Die grens bij Rafah zit potdicht en Egypte peinst er voorlopig niet over om die te openen. Tegen wil en dank een speelt het land een sleutelrol in de oorlog.
Woensdag, toen de humanitaire situatie in de Gazastrook verder verslechterde na het uitvallen van de enige energiecentrale, was het voor Egypte onbespreekbaar om veilige corridors voor vluchtelingen op te zetten. Vandaag veranderde er niets aan dat standpunt na de oproep van het Israëlische leger aan ruim een miljoen Gazanen om naar het zuiden te vertrekken, waarmee de druk op de Rafah-grensovergang alleen maar toenam.
Het openen van de grens oogt in theorie als de simpelste oplossing om een humanitaire ramp af te wenden, maar in de praktijk zet het Egypte voor een duivels dilemma: bij het gesloten houden van de grens dreigt een humanitaire catastrofe. Bij het openen is er volop vrees voor interne onrust.
Hamas versus Egypte
Zo is er de relatie tussen Egypte en Hamas. Hoewel Egypte de afgelopen jaren geregeld heeft bemiddeld tussen Israël en Hamas, is de militante Palestijnse beweging die het voor het zeggen heeft op de Gazastrook allesbehalve een bondgenoot van Egypte.
Dat heeft te maken met de nauwe banden tussen Hamas en de Moslimbroederschap. Die organisatie is in Egypte bestempeld als terroristisch en verboden, nadat de Moslimbroederschap ruim tien jaar geleden de macht had verloren na een staatsgreep van het leger. Die coup werd geleid door de huidige president Abdel Fattah al-Sisi.
Bij een vluchtelingenstroom vanuit Gaza vreest Egypte dat er aan de Moslimbroederschap gelieerde Hamas-strijders mee zullen komen. Het is ook de reden dat Egypte de grensovergang bij Rafah sinds de machtsovername van Hamas in 2007 grotendeels gesloten houdt.
Daarnaast heeft Egypte zelf al vaker benadrukt dat een massale vluchtelingenstroom vanuit de Gazastrook naar Egypte niet in het belang is van de Palestijnse zaak, waar volop steun voor is onder de Egyptische bevolking. Het is de vraag of de vluchtelingen dan ooit weer kunnen terugkeren naar de Gazastrook.
De invloedrijke Al-Azhar-universiteit in Caïro, het oudste en invloedrijkste instituut binnen de soennitische islam, verspreidde woensdag nog een persverklaring waarin het Palestijnen op het hart drukte dat het beter was om te sterven als "helden op eigen grond, dan die grond als een prooi achter te laten voor de bezetters".
Geen compromissen
Verder worstelt Egypte in de aan de Gazastrook grenzende Sinaï-woestijn al jaren met geweld van groepen die gelieerd zijn aan terreurorganisaties als Islamitische Staat en Al-Qaida. Het land vreest dat Hamas-strijders die groepen versterken als de grens met de Gazastrook open is, legt Maurits Berger, hoogleraar islam en het Westen aan de Universiteit Leiden, uit.
President Sisi benadrukte dinsdag dat er "geen compromissen" gesloten zullen worden als het gaat om nationale veiligheid van zijn land, "onder welke omstandigheid dan ook".
Sisi balanceert op een dun koord bij alles wat hij zegt over de kwestie, gezien de brede steun voor de Palestijnse zaak onder de Egyptische bevolking en het feit dat er over twee maanden presidentsverkiezingen zijn. Tegelijk was Egypte in 1979 na de Camp David-akkoorden het eerste land dat een vredesverdrag sloot met Israël. Sindsdien werken de landen op diplomatiek vlak nauw samen.
De oproep van Israël aan Gazanen om te vertrekken, leidde tot paniek:
De onafhankelijke Egyptische nieuwssite Mada Masr onderstreepte eerder deze week dat de regering-Sisi voor complexe vraagstukken staat, waar snel antwoorden op moeten komen.
De site sprak met anonieme bronnen, met hoge posities binnen de Egyptische overheid. Een van die bronnen zei dat Egypte in ieder geval niet een herhaling wil van wat er vijftien jaar geleden gebeurde, toen de muur bij de Rafah-grens bij een bestorming deels werd opgeblazen en er wekenlang duizenden mensen tussen Gaza en Egypte konden pendelen.
Opvangplekken bij de grens
Toch is het land alvast begonnen met het gereedmaken van opvangplekken nabij de grens. Volgens journalist Joost Scheffers, al jaren woonachtig in Caïro, houdt Egypte inmiddels serieus rekening met een nieuwe bestorming.
"Het leger is ook naar de grensstreek gestuurd, maar het is de vraag wat die soldaten - vooral dienstplichtigen - gaan doen als Palestijnen daadwerkelijk de grens overkomen", zegt Scheffers. "Plus: wat er nu is opgezet, is gericht op een gecontroleerde vluchtelingenstroom. Het gaat hier om lastig toegankelijk, dunbevolkt woestijngebied. Het is in ieder geval met zekerheid te zeggen dat Egypte niet klaar is voor een ongecontroleerde vluchtelingenstroom."
Drie politieagenten van het basisteam Horst/Peel en Maas in Noord-Limburg zijn onterecht ontslagen wegens ernstig plichtsverzuim. Dat heeft de bestuursrechter vandaag bepaald. Twee andere agenten zijn door de korpsleiding wel terecht ontslagen.
De vijf agenten werden in september 2020 ontslagen, omdat ze zich volgens de korpsleiding schuldig maakten aan pesterijen en intimidatie, ondermijnend gedrag, schending van het ambtsgeheim en misbruik van bevoegdheden. In een besloten WhatsApp-groep stuurden ze elkaar grensoverschrijdende berichten. Zes andere agenten werden gestraft met degradatie, overplaatsing of inleveren van salaris en verloven.
De vijf agenten vochten hun ontslag al snel aan en hoorden drie jaar later de uitspraak van de rechter. Volgens de rechtbank vallen de WhatsApp-berichten onder de vrijheid van meningsuiting. Bij drie van de vijf ontslagen zijn de misdragingen niet ernstig genoeg voor ontslag.
Ook had de korpsleiding de Adviescommissie grondrechten en functie-uitoefening ambtenaren (AGFA) eerst om advies moeten vragen alvorens de agenten te ontslaan. Aangezien dat niet is gebeurd, zijn zij onrechtmatig ontslagen. De korpsleiding moet in hun zaak een nieuwe beslissing nemen.
Terecht ontslag
Twee andere politieagenten zijn wel terecht ontslagen, omdat zij een vals proces-verbaal hebben opgemaakt. Een van de twee deed bovendien een valse melding via Meld Misdaad Anoniem.
"Het Openbaar Ministerie en de rechterlijke macht moeten kunnen vertrouwen op de juistheid van opgemaakte processen-verbaal", oordeelt de rechtbank. "Valse processen-verbaal leiden tot ondermijning van onze rechtsstaat en zijn funest voor het vertrouwen van de burger in deze rechtsstaat."
In april 2019 begon de politie met een disciplinair onderzoek naar de elf medewerkers van het basisteam. Uit het onderzoek, waarvoor met zo'n 160 (oud-)medewerkers en leidinggevenden werd gesproken, werd onder andere geconcludeerd dat de misdragingen aan gebrekkig leiderschap en onvoldoende begeleiding van bovenaf te wijten waren, meldt L1.
Bijna 50 jaar na de sluiting van de laatste steenkolenmijn in Zuid-Limburg komt er definitief een schaderegeling voor kleinere mijnbouwschade, zoals scheuren en verzakkingen. Naar verwachting komen zo'n 10.000 huizen in aanmerking voor een schadevergoeding.
De regeling is een initiatief van de tien mijnstreekgemeenten, de provincie Limburg en het Calamiteitenfonds Mijnschade Limburg. Dat fonds werd in 2015 opgericht, maar vergoedde tot nu toe alleen ernstige mijnbouwschade.
De nieuwe schaderegeling voor kleinere mijnbouwschade verandert dat. "Het is heel erg laat, maar beter laat dan nooit. Heb je een scheur in de muur of loopt je vloer wat af, dan kun je nu ook geholpen worden", zegt wethouder Casper Gelderblom van Heerlen namens de tien mijnstreekgemeenten.
Instituut
Voor de afhandeling van de kleinere mijnschade wordt het Instituut Mens, Milieu en Mijnbouw Limburg opgericht. Het instituut, dat de gevolgen van mijnbouw voor mens en milieu gaat onderzoeken, was de wens van de regio. Mensen met schade aan hun huis kunnen dit bij het instituut melden. Daarna wordt besloten of ze recht hebben op de schaderegeling, meldt L1.
Het is de bedoeling dat het toekennen van de vergoeding op basis van aannemelijkheid gaat. "Dus geen eindeloze procedures met heel veel bureaucratie zoals dat in Groningen is geweest", zegt Gelderblom.
Hoewel er al sinds eind 1974 geen steenkool meer wordt gewonnen in Limburg, veroorzaken oude mijngangen nog steeds schade aan gebouwen. Door instortende mijnschachten en mijnwater kunnen verzakkingen in de bodem ontstaan, met scheuren in muren of verzakte panden tot het gevolg. Hoeveel geld er voor de schaderegeling beschikbaar wordt gesteld, is nog niet bekend.
Het Wijnhavengebouw van de Universiteit Leiden in Den Haag blijft het hele weekend dicht. Dat heeft het college van bestuur van de universiteit vanavond besloten. Vandaag bleef de locatie ook al dicht vanwege "een verhoogd veiligheidsrisico".
"De situatie is onveranderd gebleven", zegt een woordvoerder van de Universiteit Leiden tegen de NOS. Over de reden van de sluiting of hoe de zorgen over veiligheid zijn ontstaan, wil de woordvoerder niets zeggen.
De politie meldde eerder vandaag dat de sluiting een eigen inschatting van de universiteit is en dat het pand niet is gesloten op advies van de gemeente of de politie.
Politie aanwezig
De politie was vandaag zichtbaar aanwezig bij het gebouw in Den Haag. Medewerkers en studenten van de universiteit werd verzocht om niet naar het Wijnhavengebouw te komen. Andere gebouwen van de universiteit waren wel open, maar daar werden de studentenkaarten gecontroleerd. Zo blijft dat ook komend weekend.
Het pand van de universiteit in het centrum van Den Haag is normaal gesproken zeven dagen per week open. De campus houdt zich onder meer bezig met internationaal recht, vrede en veiligheid. Er studeren zo'n 3500 studenten. Er is niemand aangehouden in verband met het veiligheidsrisico.
Zondagmiddag besluit de Universiteit Leiden of het gebouw maandag wel weer open gaat.
Europese voetbalclubs mogen geen supporters meer meenemen naar uitwedstrijden in Nederland als zij in een eerdere ontmoeting met een Nederlandse club geweld hebben gebruikt, vindt de Amsterdamse politiechef Frank Paauw. Hij is bij de politie landelijk verantwoordelijk voor de aanpak van voetbalgeweld en doet zijn oproep in een brief aan de burgemeesters van Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven en Alkmaar.
Paauw wijst op verschillende gewelddadige incidenten rond Europese voetbalwedstrijden waarbij politiemensen gewond zijn geraakt. Als laatste voorbeeld noemt hij de wedstrijd tussen AZ en het Poolse Legia Warschau op 5 oktober. "Er is sprake van meer extreem en meer georganiseerd geweld, waarbij de politie steeds vaker een gericht doelwit lijkt te zijn."
Rond de wedstrijd werden agenten van de Mobiele Eenheid (ME) "niet alleen fysiek belaagd, waarbij een politie-collega bewusteloos is getrapt, maar zijn ook geweldsmiddelen van hen afgenomen", zegt Paauw. Daarom moeten de uitsupporters van clubs die dergelijke groepen hooligans herbergen, bij alle Nederlandse voetbalclubs worden geweerd, betoogt hij.
Niet meer welkom
Dat heeft met de veiligheid van zijn personeel te maken, zegt Paauw, maar ook met het feit dat andere kerntaken van de politie anders niet kunnen worden uitgevoerd. De politie is daardoor minder zichtbaar in de wijken, zegt Paauw, die de politie-inzet rond Europese voetbalwedstrijden "buitensporig" noemt.
Daarnaast is de politie na rellen rond wedstrijden druk met de opsporing, het analyseren van veiligheidsbeelden en ander aanvullend onderzoek. "Ditzelfde geldt voor collega's in de meer ondersteunende processen, ook zij komen minder toe aan hun kerntaken", schrijft Paauw.
De politiechef wil daarom dat burgemeesters Legia Warschau aanmerken als de eerste buitenlandse club waarvan de supporters in heel Nederland niet meer welkom zijn. "De burgemeester van Alkmaar heeft reeds uitgesproken dat zij supporters van deze club niet meer in haar stad wil ontvangen", besluit Paauw.
Na de wedstrijd tussen AZ en Legia Warschau bleef het onrustig; er werden twee spelers van de Poolse club aangehouden. Zij worden verdacht van mishandeling van AZ-personeel. In Polen werd juist verontwaardigd gereageerd over het politieoptreden in Alkmaar.
Zeker twee Nederlandse gezinnen met in totaal negen personen zitten vast in de Gazastrook. Dat bevestigt het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Beide families willen daar weg, zegt het ministerie.
Het ministerie kan weinig voor ze doen, zegt een woordvoerder. "De Nederlandse Vertegenwoordiging in de Palestijnse gebieden houdt zo goed mogelijk contact met deze families. We doen er alles aan om hen te helpen Gaza te verlaten." Maar dat is op dit moment niet mogelijk. De grenzen zijn dicht, ook voor mensen met een buitenlandse nationaliteit.
Het reisadvies is al een tijdje rood. "Dat betekent dat we ook vóór de huidige crisis alle reizen naar Gaza afraadden", zegt de woordvoerder. "Daarbij hebben we steeds gewaarschuwd dat de Nederlands overheid niet of nauwelijks consulaire bijstand kan verlenen als je in dat gebied in nood komt."
De 16-jarige Palestijns-Nederlandse Mohammed zit vast in Gaza. Hij was voor het uitbreken van de oorlog met zijn gezin naar het gebied gereisd om voor zijn oma te zorgen.
Mohammed vertelde het NOS Jeugdjournaal wat hij meemaakt:
Bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zijn eerder dit jaar meldingen binnengekomen over geneeskundestudent Fouad L., die verdacht wordt van twee schietpartijen in Rotterdam eind september. Dat bevestigt de inspectie aan de NOS na berichtgeving van RTL Nieuws.
Over de aard van de meldingen en hoeveel dit er zijn geweest, wil de inspectie niets kwijt. "Over lopend onderzoek kunnen wij geen mededelingen doen."
Bij de IGJ kunnen mensen melding maken als ze klachten of twijfels hebben over de (zorg)kwaliteit van een arts. RTL Nieuws schrijft dat de inspectie al in maart dit jaar over Fouad L. werd gewaarschuwd. Het is niet bekend of de inspectie toen contact heeft gezocht met het Erasmus MC, waar L. studeerde. Daar wil de IGJ niets over kwijt.
Tijdlijn
Volgens RTL Nieuws zou de inspectie wel het ministerie van Volksgezondheid hebben benaderd na de schietpartij. Toen zou een tijdlijn zijn gedeeld over wat de inspectie wanneer over de verdachte wist. Het ministerie bevestigt aan RTL Nieuws dat het door de inspectie is geïnformeerd, maar wil niets zeggen over de inhoud.
Eerder werd al bekend dat het Openbaar Ministerie (OM) het ziekenhuis had gewaarschuwd voor Fouad L. In een mail schreef het OM over "zorgwekkend gedrag". Zo zou L. "halfnaakt in de tuin op een stapel bladeren" liggen, hard schreeuwen, lachen en "psychotisch gedrag" vertonen.
"Ik kan niet geloven dat dit hier gebeurd is, het is hier normaal zo veilig", zei Takuya Tsuneoka de dag na de dodelijke aanslag op de Japanse oud-premier Shinzo Abe. Bij hem om de hoek in de stad Nara werd Abe op klaarlichte dag neergeschoten tijdens een campagnespeech. De vermoedelijke dader, Tetsuya Yamagami, zou zijn zinnen hebben gezet op de oud-premier vanwege zijn banden met de Verenigingskerk. Deze omstreden religieuze beweging staat bekend om het afpersen van zijn volgers, onder wie ook de moeder van Yamagami.
Vandaag, meer dan een jaar na de aanslag, heeft de overheid een officieel verzoek ingediend bij de rechter om de Verenigingskerk op te heffen.
Nauwe banden tussen politici en de Verenigingskerk
De moord op Abe veroorzaakte direct een politieke crisis. Officieel ontkent het partijbestuur van de regerende Liberaal Democratische Partij (LDP), waar Abe jarenlang leiding aan gaf, dat het systematische banden onderhoudt met de Verenigingskerk. In de maanden na de aanslag werd echter duidelijk dat niet alleen Abe, maar ook de een na de andere prominente LDP-politicus samenwerkte met de kerk, en als dominostenen vielen ministers uit het kabinet van de zittende premier Fumio Kishida.
De van origine Zuid-Koreaanse Verenigingskerk werd gesticht in 1954 door Sun Myung Moon, een fervente anticommunist die zichzelf de nieuwe Messias achtte. De organisatie staat daarom beter bekend als de Moonsekte. Onder bescherming van Nobusuke Kishi, de grootvader van Abe, wist Moon zich te vestigen in Japan. De zelfbenoemde profeet is inmiddels overleden, maar zijn kerk zegt nog steeds meer dan 100.000 leden te hebben in Japan. Jaarlijks doneren zij bijna 65 miljoen euro.
Meer dan de helft van de LDP-volksvertegenwoordigers geeft nu toe inderdaad betrokken te zijn geweest bij de activiteiten van de Verenigingskerk. Daarbovenop traden, na de aanslag op Abe, steeds meer volgers naar buiten met verhalen over uitbuiting en afpersing door middel van gedwongen donaties. Publieke steun voor de LDP is mede hierom gekelderd. In een poging om de situatie onder controle te krijgen, beloofde premier Kishida een grootschalig onderzoek te starten naar de kerk en hun activiteiten een halt toe te roepen.
Eigen coalitiepartner vormt blokkade
Het bleek een zware opdracht. Ondanks de toenemende publieke kritiek had Kishida amper beweegruimte om de kerk aan te pakken. De Verenigingskerk is door de overheid erkend als geloof en geniet daardoor wettelijk bescherming. De grootste coalitiepartner van de LDP, Komeito, is ook verbonden aan een religieuze groepering die onder dezelfde wetgeving valt. Pogingen om via een wetswijziging alleen de kerk aan te pakken vielen daardoor in het water.
Nu probeert Kishida het via de rechter. Onder de toeziende ogen van journalisten stapelden medewerkers van de rechtbank van Tokio vandaag zes grote dozen op een klein blauw transportwagentje. Deze zouden vol zitten met de resultaten van het 1,5 jaar durende onderzoek.
Het officiële verzoek van de overheid aan de rechter: de Verenigingskerk opheffen vanwege schadelijke praktijken. Het is een zeldzame rechtsgang. De laatste keer dat dit gebeurde was na de terroristische aanslagen in 1994-1995 uitgevoerd door Aum Shinrikyo, een gewelddadige religieuze cultus. Bij de aanslagen kwamen 21 mensen om het leven en raakten duizenden mensen gewond.
Aanslagpleger krijgt zijn zin
De overheid heeft vandaag meer dan 5000 bewijsstukken ingediend bij de hoogste rechtbank in Tokio, waaronder getuigenissen van slachtoffers. Volgens een woordvoerder is de organisatie "schadelijk voor het publieke welzijn" en "kwaadaardig".
Deze stevige bewoording moet de rechter ervan overtuigen dat de Verenigingskerk niet onder de wetgeving valt waarmee religieuze entiteiten worden beschermd. Alhoewel de leiders van de religieuze beweging zelf op dit moment niet vervolgd worden, is de kans gering dat de rechter het verzoek van de overheid afslaat. Hiermee laat de aanslagpleger van oud-premier Abe dus een bijzonder nalatenschap achter met zijn daad: het opheffen van de Moonsekte die zijn moeder afperste, en een publieke afkeer voor de regerende politieke partij die hen decennialang de hand boven het hoofd hield.
Demissionair premier Rutte heeft vandaag in de Oekraïense havenstad Odesa een ontmoeting gehad met president Zelensky. In hun gesprek zegde de premier nieuwe militaire steun aan Oekraïne toe. Nederland gaat extra Patriot-raketten sturen en helpen bij het leveren van patrouilleboten.
Die schepen moeten ervoor zorgen dat Oekraïens graan veilig de Zwarte Zee over kan. "Tegelijkertijd zijn we ons ervan bewust dat de winter eraan komt en Rusland zal proberen om Oekraïne zoveel mogelijk pijn te doen. Daarom sturen we extra raketten."
Nederland zal ook drones, tankmunitie en anti-mijnapparatuur leveren. "We blijven Oekraïne steun, óók als er andere crises spelen zoals sinds afgelopen weekend in Israël."
Nederland heeft tot nu 2 miljard euro aan militaire steun heeft verzonden aan Oekraïne. Naast het nieuwe militaire materiaal komt er ook een nieuw humanitair steunpakket.
Teken van eenheid
Het was Ruttes derde bezoek aan Oekraïne sinds de inval van Rusland. Eerder ging hij naar de hoofdstad Kyiv, in februari dit jaar en in juli 2022. In zijn toespraak roemde de premier vandaag de veerkracht van de inwoners van Oekraïne. Volgens Rutte denkt Poetin dat de steun vanuit het Westen langzaam maar zeker afbrokkelt, maar "dan heeft hij het verkeerd". De ontmoeting vandaag is volgens Rutte ook een teken van eenheid.
Het gesprek met Zelensky volgde op Ruttes bezoek aan de Sobibor-herdenking gisteren in het oosten van Polen. Op dit moment komen Rutte en zijn entourage weer naar huis.
Een Bulgaars gezin van vijf op een kamer van 12 vierkante meter, met muren zwart van de schimmel en een huurprijs van 1100 euro per maand. Op zulke woonomstandigheden stuit de gemeente Den Haag regelmatig tijdens inspecties van de verblijfplekken van arbeidsmigranten, zegt wethouder volkshuisvesting Martijn Balster. "Het is schokkend om te zien hoe mensen hier wonen."
Met strengere regels wil het kabinet misstanden in de uitzendbranche tegengaan, zoals slechte huisvesting, onveilige werkplekken en onzekere contracten. "Nog te vaak worden arbeidsmigranten in Nederland behandeld als tweederangsburgers", zei demissionair minister Van Gennip van Sociale Zaken deze week toen ze haar wetsvoorstel hierover naar de Tweede Kamer stuurde.
Duizend uitzendbureaus
Als de wet er komt, moeten uitzendbureaus vanaf 2026 een certificaat hebben om personeel aan bedrijven uit te kunnen lenen en zijn die bedrijven verplicht met gecertificeerde uitzendbureaus te werken. Van Gennips bedoeling is dat straks alleen nog uitzendbureaus overblijven die hun personeel fatsoenlijk behandelen en betalen.
Wat Den Haag betreft, waar naar schatting 50.000 arbeidsmigranten wonen die laaggeschoold werk doen, kan die wet niet snel genoeg ingaan. De Hofstad telt ruim duizend uitzendbureaus. Het zijn vaak kleine bedrijfjes die hun personeel via sociale media werven in bijvoorbeeld Bulgarije en Turkije.
"We zijn de grip kwijt op de omstandigheden waaronder de vele arbeidsmigranten in de stad leven", zegt wethouder Balster. Hij denkt dat de wet gaat helpen om misstanden tegen te gaan, net als de inmiddels ingevoerde Wet goed verhuurderschap. Die maakt het mogelijk om in bepaalde wijken een vergunningsplicht in te voeren voor de verhuur van de vele particuliere panden in de stad.
Wie de regels overtreedt, kan rekenen op boetes tot 80.000 euro. Bedragen die soms met schijnbaar het grootste gemak worden betaald door de eigenaren van die panden, constateert Anjo Hoogendoorn van de Haagse Pandbrigade die de veiligheid van huizen in de stad controleert.
Dat er veel relatief goedkope panden in Den Haag staan, maakt de stad aantrekkelijk voor de verhuur van woonruimte aan arbeidsmigranten die vaak kort in Nederland werkzaam zijn. In het glastuinbouwgebied in het Westland bijvoorbeeld, in nabijgelegen distributiecentra, of in de vleesverwerkende industrie verder weg van de stad. "Den Haag is het centrum geworden van de problematiek met arbeidsmigranten", constateert Balster.
Zelf aan de slag
De wet die nu is aangekondigd is goed nieuws, maar er is meer nodig, vindt het stadsbestuur. Daarom zet de stad, samen met de gemeente Rotterdam, meer stappen om zicht te krijgen op de wijken waar veel arbeidsmigranten wonen. Er komt een gezamenlijke commissie EU-arbeidsmigranten waarin wetenschappers en mensen uit het veld uit beide steden informatie en kennis gaan delen.
Ook komt er meer handhaving. Vaak is niet bekend wat er achter de voordeur gebeurt, bijvoorbeeld als het gaat om uitbuiting van arbeidsmigranten of hun kinderen die niet naar school gaan.
Zoals in het geval van het Bulgaarse gezin op de beschimmelde kamer. "We troffen een Bulgaarse vrouw, nog geen twee jaar in Nederland, met een pasgeboren baby en nog twee kinderen. Ze sprak geen woord Nederlands. Haar man was er niet, die was aan het werk. De kinderen van 10 en 6 waren al twee jaar niet naar school geweest."
Met het aanstellen van sleutelfiguren in de woonwijken waar veel arbeidsmigranten wonen, hoopt het gemeentebestuur de problemen te lijf te gaan. Om beter met hen zelf in contact te komen, staat er nu dagelijks een mobiel informatiepunt in wijken waar ze wonen. En er zijn inloopplekken waar hulpverleners van stichting Fairwork en de Oost-Europese hulporganisatie Barka dagelijks aanwezig zijn. Ook door de Pandenbrigade, in 2009 opgericht, is er beter zich op wat er in de stad gebeurt, zegt Balster.
Verplicht inschrijven
De aanpak van de problemen kan Den Haag niet alleen, benadrukt de wethouder. Daarvoor is hulp van de landelijke politiek nodig. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten pleitte er eerder al voor dat werkgevers verplicht worden hun werknemers in te schrijven in de gemeente waar ze verblijven, ook al is dat kortdurend.
Zover is het nog niet. Volgens Balster omdat de lobby van uitzendbureaus die dat niet willen, sterker is. Het staat dan ook niet in het nieuwe wetsvoorstel over uitzendbureaus.
Frankrijk heeft het dreigingsniveau verhoogd naar de hoogste categorie na de aanslag op een docent eerder vandaag. Vanochtend werd op de parkeerplaats van een middelbare school in het Noord-Franse Arras een docent doodgestoken en werd zijn keel doorgesneden.
Een andere docent en een beveiliger raakten zwaargewond. De verdachte is een man van 20 die volgens getuigen "Allahoe akbar" (God is groot) riep. Hij zou geboren zijn in Tsjetsjenië en sinds zijn zesde in Frankrijk wonen.
De Franse president Macron bezocht vanmiddag Arras en sprak van een daad van "barbaars islamitisch terrorisme". Hij prees het optreden van het slachtoffer. "De leraar die is overleden en zijn collega's probeerden anderen te beschermen en heeft daarmee ongetwijfeld veel levens gered."
Ouders en leerlingen reageerden geschokt op de steekpartij:
In de loop van de avond zei de Franse minister van Binnenlandse Zaken dat de aanslag "zonder twijfel" te maken heeft met het de oorlog tussen Israël en Hamas. Daarnaast zei de minister dat in een ander deel van Frankrijk een aanslag is verijdeld. Een man werd aangehouden toen hij met een mes uit een gebedshuis kwam.
De Franse inlichtingendienst bevestigt aan Franse media dat de verdachte op een lijst staat van mensen met banden met de radicale islam. Hij werd sinds twee weken extra gevolgd. Ook was hij gisteren nog meegenomen voor verhoor. De Franse anti-terrorisme-aanklager onderzoekt het steekincident.
Docent van in de 50
Het slachtoffer is een man van in de 50, Dominique Bernard. Hij gaf Frans op een middelbare school. Een leerling van hem uit de vijfde klas zegt tegen de krant Le Figaro: "Hij was een beetje streng, maar wel aardig."
Een vriendin van Bernard, die ook in het onderwijs werkt, zegt tegen de krant dat de docent enorm van het onderwijs hield. "Van de studenten, van de literatuur, van de cultuur. Hij was groot voorvechter van het secularisme, net als Samuel Paty. We streden altijd voor openheid voor kritische en verlichte ideeën."
In Frankrijk zijn de spanningen fors toegenomen door de recente gebeurtenissen in Israël en de Gazastrook. Gisteren verbood de regering pro-Palestijnse demonstraties in het land omdat die de openbare orde zouden kunnen aantasten. Demonstreren voor Israël mag nog wel.
Na de grootschalige aanval van Hamas op het zuiden van Israël van zaterdag was het vandaag opnieuw een dag vol geweld. De gebeurtenissen van deze vrijdag zijn hieronder samengevat. Dit artikel is bijgewerkt tot 22.00 uur.
De rechtbank in Amsterdam heeft Jaydon J. (20) veroordeeld tot dertien maanden cel, waarvan drie voorwaardelijk, voor de gewelddadige beroving van ex-autocoureur Robert Doornbos. J. moet zichzelf ook laten behandelen vanwege een persoonlijkheidsstoornis, oordeelde de rechtbank.
Doornbos stapte op 18 maart in Amsterdam-Buitenveldert kort na middernacht uit zijn auto, waarna er een man met een knuppel om hem kwam aflopen. Hij gaf Doornbos daarmee een klap op zijn hoofd.
Doornbos gaf vervolgens zijn horloge, met een waarde van rond de 30.000 euro, en zijn telefoon af. De dader ging ervandoor. De overval moet "heel beangstigend zijn geweest voor Doornbos", oordeelde de rechtbank.
Uit de locatiegegevens van de telefoon van J. kon worden opgemaakt dat hij een van de uitvoerders is. Ook werd op deze telefoon een foto van het geroofde horloge gevonden, die was gemaakt na de overval. Dit horloge is niet teruggevonden.
Andere verdachte vrijgesproken
Het Openbaar Ministerie had dertig maanden cel tegen J. geëist, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Die straf vindt de rechtbank in vergelijking met andere zaken te hoog. Wat wel zwaar weegt voor de rechter, is het feit dat de overval vlak bij de woning van Doornbos plaatsvond.
Medeverdachte Amir A. (27) werd vrijgesproken van medeplichtigheid. Tegen hem was 28 maanden cel geëist, waarvan vier voorwaardelijk.
A. werd verdacht van betrokkenheid bij het plaatsen van een gps-tracker onder de auto van Doornbos, een paar weken voor de overval. Op de simkaart in de tracker was dna van A. gevonden, maar volgens de rechtbank zijn er geen bewijzen dat hij wist waarvoor die tracker was bedoeld. Bovendien reed Doornbos op het moment van de overval in een andere auto.
De inzet van het calamiteitenhospitaal na het treinongeluk in Voorschoten was achteraf gezien niet nodig. Door miscommunicatie over het aantal slachtoffers hebben ziekenhuizen in de regio diezelfde nacht onnodig opgeschaald. Dat constateert het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid in een onderzoek waarvoor de veiligheidsregio Hollands Midden opdracht had gegeven.
Bij het ongeluk in de nacht van 3 op 4 april botste een goederentrein op een bouwkraan die vanwege werkzaamheden bij het spoor stond. Vervolgens ontspoorde een tegemoetkomende intercitytrein. De machinist van de kraan kwam om het leven. Ongeveer dertig mensen raakten gewond, van wie een aantal ernstig.
Hulpverleners ter plaatse gaven een 'code 50' door aan de meldkamer, wat inhield dat ze meer dan vijftig slachtoffers verwachtten. Daardoor werd het calamiteitenhospitaal in Utrecht geactiveerd.
Extra personeel
Maar de ziekenhuizen in Leiden en Leiderdorp waren niet op de hoogte van het inschakelen van het noodziekenhuis en hadden zich ook voorbereid op veel slachtoffers. De ziekenhuizen riepen 's nachts daarom veel extra personeel op. Uiteindelijk waren er twintig slachtoffers die zorg in het ziekenhuis nodig hadden. Tien van hen kwamen in het noodhospitaal in Utrecht terecht.
Het LUMC in Leiden ving twee slachtoffers op, het Alrijne Ziekenhuis in Leiderdorp vijf. Zorgmedewerkers vroegen zich volgens de onderzoekers af waarom zij midden in de nacht 'voor niets' naar het ziekenhuis waren gekomen. Dat is volgens de onderzoekers niet goed voor het vertrouwen van het ziekenhuispersoneel.
Geïmproviseerd
De onderzoekers zijn van mening dat ondanks de genoemde verbeterpunten de hulpverleners tevreden mogen zijn over hun inzet in de nacht van het ongeluk. "Op basis van de stukken, de gesprekken die wij hebben gevoerd en de antwoorden op de enquêtevragen kan worden geconcludeerd dat er professioneel, in goede harmonie en met voldoende afstemming actie is ondernomen."
Ook is volgens hen goed geïmproviseerd, bijvoorbeeld bij het opvangen door omwonenden van de mensen die niet of nauwelijks gewond waren geraakt.
Vanaf 2025 moeten veel binnensteden bevoorraad worden door uitstootloze busjes. Maar verschillende regelingen en uitzonderingen maken het voor ondernemers aantrekkelijk om nog snel een dieselbusje aan te schaffen.
Zo mogen nieuwe dieselbusjes en -trucks die vóór 2025 zijn aangeschaft, nog tot 2028 rondrijden. Hierdoor komt het effect van deze zogeheten zero-emissiezones in de eerste periode onder druk te staan.
Dat blijkt uit een marktverkenning van energiebedrijf Joulz. Het wordt bevestigd door ondernemers en cijfers van de Bovag en de RAI Vereniging.
Eerder kwamen uit een rondgang van de NOS de kopzorgen van gemeenten en ondernemers over de aankomende wetgeving naar voren, zoals een vol stroomnet, hogere kosten en gebrek aan laadplekken. Voor gemeenten zelf blijkt het ook lastig: de hoofdstad vroeg in een aanbesteding voor afvalwagens nog voor de deadline van 2025 om dieseltrucks.
Daar is de hoofdstad niet alleen in, merkt Joulz, een bedrijf dat voor 20.000 zakelijke klanten de elektriciteitsvoorziening regelt. Toen het de afgelopen maanden nauwelijks verzoeken kreeg om bedrijven gereed te maken voor de overstap naar elektrische voertuigen, krabde het zich achter de oren. En dus ging het klanten vragen waarom die verzoeken niet kwamen.
Bij vrachtwagens is het aandeel elektrisch heel klein: dit jaar was 1 op de 30 (nieuwe en oude) aangekochte vrachtwagens elektrisch. Bij bestelbusjes stijgt het marktaandeel van elektrisch sneller. Maar volgens Zuidema nog steeds veel te langzaam, zeker als je weet dat vanaf 2030 de binnensteden van grote gemeenten moeten worden bevoorraad zonder uitstoot.
Wat waarschijnlijk meespeelt bij de tendens om nog snel dieselbusjes te kopen, is de afschaffing van de vrijstelling van bpm voor ondernemers in 2025. In lekentaal: tot dan is het gunstig om een (diesel)busje te kopen, want daarna moeten ondernemers net als particulieren aankoopbelasting (bpm) betalen. Vanaf dan wordt deze belasting ook gekoppeld aan de hoeveelheid CO2 die een voertuig uitstoot.
De RAI Vereniging, de branchevereniging van auto-importeurs, verwacht dat deze afschaffing een tegengesteld effect zal hebben: "De verduurzaming van het wagenpark wordt hierdoor eerder vertraagd dan versneld. In 2024 zullen er nog veel dieselwagens gekocht worden, waarna deze markt in 2025 ineenzakt."
'Onwerkbaar'
Dat ondernemers nog niet massaal overstappen naar elektrisch, herkent de RAI dan ook: "Het aandeel groeit, maar er is nog geen sprake van een trendomslag." Autobrancheclub Bovag ziet hetzelfde: "Onze leden maken hun eigen afweging."
Stadslogistiek-docent Walther Ploos van Amstel waarschuwde hier eerder al voor: de regelingen zijn wat hem betreft vaak te breed gedefinieerd en de lijst met uitzonderingen is te lang.
Wagenparkbeheerder John Laagland van het Volendamse elektrotechniekbedrijf Cas Sombroek heeft twee jaar terug bij de vernieuwing van het wagenpark (vijftig busjes) vooral voor diesel gekozen: "Het was anders echt te duur, en we hebben hier ook geen plek voor zo veel laadpalen. Laat staan dat die infrastructuur er al is in Amsterdam. Voor veel ondernemers is dit onwerkbaar."
'Dieselhausse'
Jammer, vindt Zuidema: "Ik vond eigenlijk dat gemeenten het best fair deden. Het werd een paar jaar terug aangekondigd en alle betrokken partijen kregen vijf jaar de tijd. Veel klanten zijn wel wat aan het proberen, maar er zijn er maar weinig die helemaal doorpakken."
Volgens Zuidema gaat dat een probleem worden, want zoiets ingrijpends voorbereiden kost tijd. "Inmiddels is de netcongestie bekend, je kan als bedrijf op sommige plekken lang wachten op een aansluiting. Wil je over een jaar ineens overstappen op elektrisch, dan kan dat niet zomaar."
Hij verwacht een 'dieselhausse' voor 2025. Maar partijen die wachten met elektrificatie, hebben volgens Zuidema het nakijken. "Partijen die nu al bezig zijn, hebben straks een voorsprong. De transitie is onvermijdelijk."
De aangekondigde strengere regels voor uitzendbureaus gaan een jaar later in. Demissionair minister Van Gennip (Sociale Zaken) wilde per 2025 alleen nog uitzendbureaus toestaan die aan de eisen voldoen, om een einde te maken aan uitbuiting van arbeidsmigranten. Maar in een brief aan de Tweede Kamer schrijft ze dat die datum niet haalbaar is en dat het nieuwe stelsel "naar verwachting" op 1 januari 2026 zal ingaan.
De minister heeft nog gekeken of het mogelijk is om via een al bestaande wet sneller strengere regels op te stellen, maar dat is volgens haar niet het geval. Ze kiest voor "een integrale, zorgvuldige en goed uitvoerbare oplossing voor de lange termijn".
Van Gennip wil misstanden in de uitzendbranche tegengaan, zoals slechte huisvesting, onveilige werkplekken en onzekere contracten. "Nog te vaak worden arbeidsmigranten in Nederland behandeld als tweederangsburgers", zegt ze. "Malafide uitzendbureaus maken misbruik van de kwetsbare positie van arbeidsmigranten en verdienen daar geld aan. Dit is Nederland onwaardig."
In het wetsvoorstel dat naar de Kamer is gestuurd staat een toelatingsstelsel. Om voor toelating in aanmerking te komen, moeten uitzendbureaus onder meer een verklaring omtrent het gedrag (VOG) indienen, een waarborgsom van 100.000 euro overmaken en laten zien dat ze het juiste loon uitkeren en netjes belasting betalen. Op die manier wil Van Gennip oneerlijke concurrentie in de branche uitbannen.
Alleen toegelaten bureaus mogen op de markt opereren en bedrijven die gebruikmaken van uitzendbureaus, zogeheten inleners, mogen alleen met die toegelaten bureaus zakendoen. Het was een belangrijke aanbeveling van de commissie onder leiding van voormalig SP-leider Emile Roemer uit 2020. Die commissie deed onderzoek naar de positie van arbeidsmigranten.
Arbeidsinspectie uitgebreid
Van Gennip kondigde haar wetsvoorstel eerder dit jaar aan, maar toen kwam er veel kritiek. De Raad van State vond dat er meer garanties moesten komen voor effectief toezicht op de regels. Zo moest beter worden omschreven hoe en door wie er gehandhaafd gaat worden bij de meer dan 15.000 uitzendbureaus in Nederland.
De minister laat weten dat de Arbeidsinspectie met negentig voltijdsbanen zal worden uitgebreid om toezicht te houden. Die inspecteurs gaan periodiek controleren of de uitzendbureaus en inleners zich aan de regels blijven houden. Zo niet, dan kunnen ze boetes opleggen.
In het uiterste geval kan de minister van Sociale Zaken de toelating van een bureau schorsen. Dat betekent dat het geen personeel meer mag uitlenen.
Tot 1998 waren uitzendbureaus verplicht een vergunning aan te vragen. Op dat moment waren er zo'n 4000 uitzendbureaus in Nederland. Nadat die verplichting was vervallen, liep dat aantal snel op naar meer dan 15.000.
De rente voor leningen van studenten wordt per 1 januari 2024 meer dan vijf keer zo hoog. De rente is nu nog 0,46 procent, maar stijgt vanaf volgend jaar naar 2,56 procent. Dit wordt ook de nieuwe rente voor mbo'ers, zij zitten nu nog op 1,78 procent. De verhoging is het gevolg van de stijgende rente die de overheid moet betalen op leningen.
Door de rentestijging moeten bepaalde groepen (oud-) studenten straks meer gaan terugbetalen. Studentenorganisaties maken zich zorgen. "Het collegegeld stijgt, de koopkrachtmaatregel wordt niet verlengd. Studenten krijgen met de ene klap na de andere te maken", zegt Demi Janssen, voorzitter van het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO). "En nu ook oud-studenten. Dit is echt niet niks."
Bij het aflossen van studieschuld geldt er een rentevaste periode van vijf jaar. Hbo- en wo-studenten hebben sinds de invoering van het leenstelsel 35 jaar om hun schuld af te betalen. Voor mbo'ers wordt dit ook 35 jaar.
Pechgeneratie
Sinds het studiejaar 2015/2016 kregen de meeste studenten geen studiefinanciering meer, vanwege de invoering van het leenstelsel. De totale studieschuld is sindsdien verdubbeld. Een deel van die zogenoemde pechgeneratie krijgt nu dus ook te maken met een flink hogere rente. Het leenstelsel is inmiddels teruggedraaid en sinds dit jaar ontvangen studenten weer een basisbeurs.
Demissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs laat in een reactie aan de NOS weten dat hij zich kan voorstellen dat er zorgen zijn bij studenten. "Daarom willen we als kabinet studenten financiële rust bieden."
Hij wijst hierbij op de basisbeurs, de verruimde aanvullende beurs en energietoeslag voor sommige studenten. Verder benadrukt Dijkgraaf dat DUO rekening houdt met de situatie van studenten. "Heb je bijvoorbeeld weinig inkomen, dan betaal je maandelijks ook weinig terug." De minister noemt alleen geen oplossing voor de pechgeneratie.
"Onze eerste gedachte was: Hoe kan dit?' En dat is ook wat we terugkrijgen van studenten en bezorgde ouders', zegt Elisa Weehuizen van de Landelijke Studentenvakbond (LSVB) over de renteverhoging. Juist omdat de overheid aan jongeren had gecommuniceerd dat ze een voordelige lening zouden afsluiten, zo benadrukt ze.
"Studenten hadden verwacht dat de rente altijd nul zou blijven. Bij de 0,46 procent vorig jaar waren heel veel mensen al in een soort shock. Je treft hier juist de studenten mee die van de lening afhankelijk zijn geweest om hun studie en huur te bekostigen", zegt Weehuizen. "Het is heel pijnlijk voor de toegankelijkheid van het onderwijs."
Studentenorganisaties pleiten voor een plafond voor de rente op studieschuld. "Studenten leven nu ieder jaar in onzekerheid," zegt ISO-voorzitter Janssen. "Het is bijna een lootje trekken over wat voor soort rente ze krijgen."
Claudia Goldin heeft de Nobelprijs voor Economie gewonnen voor haar onderzoek naar ongelijkheid tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt. Ze is de derde vrouw in de geschiedenis die deze prijs krijgt.
De Amerikaanse Goldin is hoogleraar aan Harvard University en is expert op het gebied van economische geschiedenis. Ze doet al ruim dertig jaar onderzoek naar vrouwen op de arbeidsmarkt en loonverschillen tussen de geslachten.
Loonkloof door de jaren heen
Goldin onderzocht het inkomen van vrouwen in de VS over een periode van meer dan twee eeuwen. Haar onderzoek geeft inzicht in de oorsprong van de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Daarbij gaat zij in op veranderingen in wetten, maatschappelijke normen en toegang tot onderwijs voor vrouwen.
Ze onderzocht ook hoe medische vooruitgang, zoals de anticonceptiepil, vrouwen meer controle gaf over hun leven en de positieve impact die dat heeft gehad op hun arbeidsmarktpositie.
Haar recent verschenen boek Career & Family: Women's Century-Long Journey toward Equity bespreekt hoe het komt dat het dichten van de loonkloof momenteel stagneert. Ook gaat het over de invloed van ouderschap op dit verschijnsel.
Jurylid Randi Hjalmarsson onderschrijft het belang van Goldins werk. "De oorzaken van de genderkloof veranderen door de jaren heen. Men kan een ziekte niet aanpakken zonder deze eerst te identificeren."
Volgens Elise van Nederveen Meerkerk, hoogleraar economische en sociale geschiedenis aan de Universiteit Utrecht, heeft Goldin als een van de eersten het thema gendergelijkheid binnen de economie prominent op de agenda gezet. "Haar onderzoek is voornamelijk gericht op de Verenigde Staten, maar haar werk heeft internationaal aanzienlijke erkenning en navolging gekregen."
Van Nederveen Meerkerk onderstreept dat Goldins invloed verder reikt dan de academische wereld. Ze heeft jarenlang voor het Amerikaanse onderzoeksinstituut NBER gewerkt en haar onderzoek heeft geleid tot concrete beleidsadviezen.
Sinds de start van de Nobelprijs voor Economie in 1969 hebben slechts twee andere vrouwen de prijs gewonnen: Elinor Ostrom in 2009 en Esther Duflo in 2019.
Detective
Goldin laat in een reactie weten dat ze zichzelf ziet als een detective. "Dat betekent dat je een vraag hebt die zo belangrijk is dat je alles zult doen om het antwoord te vinden. Bovendien gelooft een detective dat er altijd een manier bestaat om het antwoord te achterhalen, zo ben ik altijd te werk gegaan."
Ze geeft aan erg blij te zijn met de prijs en spreekt van een "aangename verassing" toen ze wakker werd met het nieuws dat ze had gewonnen.
De prijs, toegekend door de Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen, heeft een waarde van ongeveer 950.000 euro en wordt uitgereikt op 10 december in Stockholm.
Vorig jaar wonnen Ben Bernanke, Douglas Diamond en Philip Dybvig de prijs voor hun bijdrage aan het begrip van financiële crises. In 2021 ontving de Nederlandse Amerikaan Guido Imbens de prijs voor zijn werk over causale relaties in de economie.
De vandaag toegekende Nobelprijs voor Economie is de laatste in de jaarlijkse reeks. Vorige week werden de winnaars van de Nobelprijzen voor Geneeskunde, Natuurkunde, Scheikunde, Literatuur en Vrede al bekendgemaakt.
Steeds meer jongere kinderen krijgen hun zakgeld op hun bankrekening, in plaats van contant. Dat blijkt uit onderzoek van het Nibud en de Rabobank.
Van de kinderen tussen de 8 en 9 jaar krijgt 28 procent het zakgeld volledig digitaal. Vijf jaar geleden was dat 15 procent.
Kinderen met een bankrekening leren al vroeg met geld om te gaan. Uit het onderzoek van Nibud blijkt ook dat kinderen die zakgeld krijgen, ook meer bezig zijn met geld en geldzaken, dan kinderen die geen zakgeld krijgen.
Ruim 70 procent van de jongste kinderen, de 6- en 7-jarigen, krijgt hun zakgeld nog contant. Volgens het Nibud heeft dat te maken met de tastbaarheid van contant geld. Zodra ze ouder worden, ontvangen zij het zakgeld vaker digitaal.
Ouders geven ook aan dat het makkelijker is om het zakgeld digitaal op vaste momenten over te maken. "Maar bij deze manier van geld geven aan je kind, komt wel wat kijken," zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. "Hoe werkt zo'n bankrekening, hoe betaal je digitaal? En wat zijn de risico's?"
Financiële risico's
Praten met je kinderen over wat ze (online) delen is volgens het Nibud een belangrijk punt. "Je inlogcode voor de bankapp moet geheim blijven en wanneer je gaat pinnen, scherm je jouw pincode wel goed af?", zegt Vliegenthart.
"Een volwassene kan geconfronteerd worden met bijvoorbeeld een phishingmail of een sms met het verzoek om geld over te maken, maar je kind ook", zegt Vliegenthart.
Geldezel
Zo kunnen criminelen via sociale media kinderen benaderen met de vraag of ze in ruil voor een bepaald bedrag hun rekening mogen gebruiken, om geld over te maken naar iemand anders. Daarmee worden ze gebruikt als geldezel.
Dit klinkt voor veel kinderen interessant, maar het is strafbaar, omdat je meewerkt aan bijvoorbeeld witwassen. Daarom zegt het Nibud dat het belangrijk is om kinderen op jonge leeftijd al bewust te maken van dit soort gevaren.
Op de A2 bij Boxtel heeft de politie vannacht een levend schaap gevonden in de kofferbak van een auto. Het dier bleek afkomstig van een kinderboerderij in Eindhoven.
Het schaap zat in een auto met een Duits kenteken en werd gevonden tijdens een controle, schrijft Omroep Brabant. Daarop werd de dierenambulance gewaarschuwd, die het dier heeft opgevangen. Het schaap bleek ongedeerd. "We hebben zoiets nog niet eerder meegemaakt", schrijft de Dierenambulance Brabant-Noordoost op Facebook.
Omdat het schaap een geregistreerd Nederlands oormerk in haar oren had met een duidelijk nummer, kon achterhaald worden waar het dier vandaan kwam. Volgens de dierenambulance is het schaap vanwege het tijdstip waarop het dier is gevonden, vannacht naar een opvangcentrum in Ravenstein gebracht. Vanmiddag wordt het schaap weer teruggebracht naar de kinderboerderij. De politie onderzoekt waarom het dier in de kofferbak van deze auto lag.
De beheerder van de kinderboerderij laat aan Omroep Brabant weten dat hij zo'n ontvoering nog niet eerder heeft meegemaakt sinds hij beheerder is. "Maar in het verleden is dit weleens gebeurd", weet hij. De andere schapen die op de kinderboerderij staan, worden binnenkort verplaatst naar een andere locatie. "Daar staat een hoger hek om de weide heen."
De Peruaanse politie heeft op verzoek van de Amerikaanse justitie een 33-jarige man opgepakt die wordt verdacht van meer dan 150 valse bommeldingen. De man uit Lima stuurde dreigmails uit naam van minderjarige meisjes als zij hem geen naaktfoto's wilden sturen.
Volgens de FBI heeft de man tussen 15 en 21 september meer dan 150 bommeldingen gedaan in vijf Amerikaanse staten. Als doelwit koos hij scholen, vliegvelden, synagogen, ziekenhuizen en een winkelcentrum. Duizenden mensen werden geëvacueerd en het vliegverkeer raakte ernstig verstoord door de acties.
"Dit heeft de hulpdiensten veel tijd en geld gekost en velen door heel het land beangstigd", reageerde de Amerikaanse aanklager. Hij sprak verder van een "zieke poging wraak te nemen op tienermeisjes".
Bloedbad
De bommeldingen bleken namelijk wraakacties tegen minderjarige meisjes die hij online had ontmoet. De man deed zich voor als een 15-jarige jongen om naaktfoto's van hen te krijgen. Als ze weigerden die op te sturen, zette hij hun telefoonnummer of internetadres onder de dreigmails die hij verstuurde.
"De bommen die ik in het gebouw heb geplaatst zullen over een paar uur ontploffen", mailde hij bijvoorbeeld een synagoge in de staat New York op de joodse gedenkdag Rosj Hasjana. "Veel mensen zullen in een poel van bloed eindigen."
De FBI kon uit het IP-adres waarmee de bedreigingen waren verstuurd afleiden dat de meldingen niet daadwerkelijk van de meisjes kwamen, maar door de Peruaan waren verstuurd. De man kan 5 jaar cel krijgen voor de valse meldingen, en nog eens 30 jaar voor de uitbuiting van minderjarigen.
Het was een van de bekendste bomen van Groot-Brittannië: de Sycamore Gap Tree, ook wel de Robin Hood-boom genoemd. Vanochtend ontdekten wandelaars tot hun verbijstering dat de tweehonderd jaar oude esdoorn was omgezaagd. Een 16-jarige jongen is aangehouden voor de vernieling.
De publieke verontwaardiging is groot. De Sycamore Gap Tree in het Noord-Engelse Northumberland werd jaarlijks door duizenden toeristen bezocht en was in 2016 nog tot boom van het jaar gekozen door een Britse bosbeschermingsorganisatie. De eenzame esdoorn was vooral bekend vanwege de iconische plek waar hij stond: pal naast de Romeinse Muur van Hadrianus en midden in een kleine vallei, wat magische plaatjes opleverde.
Dat wisten ook de makers van de film Robin Hood: Prince of Thieves uit 1991, die de Sycamore Gap lieten figureren in een prominente scene in de film, inclusief de boom. Sindsdien ging de esdoorn ook als 'Robin Hood Tree' door het leven. Tot vandaag.
Op foto's die vanochtend zijn gemaakt is op te maken dat de boom opzettelijk met een motorzaag is geveld. De autoriteiten riepen bezoekers op weg te blijven zodat ze sporen konden veiligstellen. Een lokale gezagsdrager sprak van "een aanval op een van de beroemdste bomen" van het land. "Iedereen is in shock."
Vanmiddag werd bekend dat de politie een 16-jarige verdachte heeft aangehouden voor het vandalisme. Hij is opgepakt op verdenking van het opzettelijk veroorzaken van schade aan de boom. Hij wordt vastgehouden en werkt mee met het onderzoek, liet een woordvoerder weten. Wat het motief was om de boom te lijf te gaan, is niet bekend.
"Dit is een wereldberoemde plek", aldus de politiewoordvoerder. "Dit vandalisme heeft begrijpelijkerwijs voor een grote schok en veel woede gezorgd. Deze boom was een icoon en een bron van vreugde voor zoveel bewoners en toeristen. Dit is een ongelooflijk droevige dag."
Een biertje, borrel of Antarctische cocktail bestellen mag vanaf zondag niet meer op onderzoekstation McMurdo. De grootste Zuidpoolbasis legt het schenken van alcohol aan banden na berichten over grensoverschrijdend gedrag. Een woordvoerder ontkent echter een direct verband hiertussen.
Met ongeveer 250 bewoners in de poolwinter en ruim 1000 in de zomer is McMurdo de grootste nederzetting op Antarctica. De Amerikaanse basis werd in 1956 opgericht op 3500 kilometer van Nieuw-Zeeland en telt tegenwoordig ruim honderd gebouwen, drie vliegvelden en de meest zuidelijke haven ter wereld.
Het Amerikaanse persbureau AP schreef vorige maand dat veel vrouwen zich onveilig voelen op de poolbasis. In een rapport noemde een jaar geleden 72 procent van de vrouwen grensoverschrijdend gedrag daar een probleem, 59 procent gaf aan dit zelf te hebben meegemaakt.
Machocultuur
Zo sprak AP een vrouw die moest blijven samenwerken met de man die haar had betast omdat niemand anders zijn werk kon overnemen. Een andere vrouw werd ontslagen door de vriendin van de man die ze kort daarvoor had beschuldigd van aanranding.
Een derde vrouw werd bedreigd door een collega die thuis al een contactverbod had gekregen voor zijn ex-vrouw. Leidinggevenden verzochten haar geen aanklacht in te dienen, omdat dat een internationaal incident kon veroorzaken vanwege hun verschillende nationaliteiten en de onduidelijke jurisdictie.
Om de misstanden tegen te gaan, kondigde McMurdo al betere voorlichting aan, naast verscherpt toezicht en een betere registratie van klachten. Ook wordt er gewerkt aan beter internet via satellieten om het gevoel van isolatie bij bewoners te verminderen.
Aanstaande zondag komt daar dus een schenkverbod bij. De recreatieruimte Coffee House wordt geheel alcoholvrij. In de twee bars, Gallagher's en Southern Exposure, mag alleen drank worden geschonken die gasten zelf meebrengen. Op McMurdo heeft iedereen een wekelijks alcoholrantsoen van achttien biertjes, drie flessen wijn of 750 milliliter sterke drank.
De National Science Foundation ontkent dat het besluit een reactie is op de verhalen over wangedrag. Een woordvoerder zegt dat de maatregel het algemene moreel en welzijn ten goede moet komen nu het inwonertal van McMurdo weer zal gaan groeien, met de zomer op het zuidelijk halfrond in aantocht.
De vrouwen die AP sprak zijn niet onverdeeld positief over de stap. "Wat mij overkwam gebeurde onder werktijd, zonder enige alcohol", reageert Britt Barquist, die werd betast door een collega. "Dit nieuwe beleid zal zulke gevallen niet voorkomen."
In het rapport over de wantoestanden werd ook al gewaarschuwd alcohol niet de schuld van alles te geven. "De problemen beginnen al buiten de bar", wordt een anonieme medewerker geciteerd. "Het begint onder werktijd, in de slaapzaal, onderweg naar de basis, in Christchurch zelfs", verwijzend naar het beginpunt van de reis naar Antarctica. "Dit is een systeemprobleem door het gedrag, niet de alcohol."
De Amerikaanse piloot die afgelopen zondag zijn straaljager kwijtraakte na gebruik van zijn schietstoel blijkt alarmnummer 911 te hebben gebeld om hulp te krijgen. Het telefoongesprek met de verblufte centralist is vrijgegeven door de politie.
"Mevrouw, er is een militair vliegtuig neergestort. Ik ben de piloot. De hulpdiensten moeten worden ingeschakeld", zegt de beller in het telefoontje. "Ik heb geen idee waar het vliegtuig is. Dat zal ergens zijn neergestort, ik heb mijn schietstoel gebruikt."
Luister hier het gesprek tussen de piloot en het alarmnummer:
Het is nog altijd niet bekendgemaakt waarom de piloot besloot zijn vliegtuig te verlaten boven de staat South Carolina. Het Amerikaanse leger was de F-35, ook bekend onder de naam JSF, meer dan een dag lang kwijt. Hij bleek uiteindelijk 100 kilometer verderop te zijn neergestort op een akker.
Parachute
De piloot kwam nagenoeg ongedeerd met zijn parachute neer in de tuin van een woning bij Charleston. De verbaasde bewoner belde daarop met hem het alarmnummer. "We hebben hier een piloot die in mijn achtertuin is geland. Kunnen we een ambulance krijgen, alstublieft?"
De piloot voegt eraan toe dat hij ogenschijnlijk niet ernstig gewond is, maar wel wat schrammetjes heeft en last van zijn rug.
De vrouw aan de andere kant van de lijn klinkt ongelovig terwijl ze meer informatie probeert in te winnen. Op haar vraag waarom de piloot zijn straaljager verlaten heeft antwoordt hij slechts "problemen met het toestel". Ze reageert ontkennend op zijn vraag of er al berichten over een crash zijn.
Doorgevlogen
Er is veel kritiek dat defensie een dag lang een hypermodern toestel van 75 miljoen euro kwijt was en de straaljager blijkbaar tientallen kilometers kon doorvliegen zonder inzittende. Een defensiewoordvoerder speculeert dat de moderne technologie aan boord daar misschien aan bijgedragen heeft: het vliegtuig is ontworpen om stabiel door te vliegen als een piloot niet aan de besturing komt. Dat voorkomt een crash als de vlieger onwel wordt.
Daarnaast is de F-35 uitgerust met de nieuwste stealth-technologie, die het toestel moeilijk te volgen maakt voor de radar. Bovendien wordt uit voorzorg de transponder uitgezet als de piloot het toestel in de lucht verlaat, om het de vijand moeilijker te maken het toestel te vinden.
