Ook nieuw: Bus Tour Tips

WOLVEGA (NL) – Het bureau voor toerisme van Fryslân, Friesland Holland, informeert reisorganisatoren en busondernemers al geruime tijd in stappen over nieuwe activiteiten en bezienswaardigheden in de provincie. Hierover bericht het doorlopend op de nieuwssites en ook op de toeristenkaart ‘Friesland Attractions & Routes 2016-2017’ die nu vernieuwd wordt.

Directeur Albert Hendriks: “De interesse voor attracties stijgt naarmate we dichter bij 2018 komen, het jaar waarin de Friese hoofdstad Culturele Hoofdstad van Europa is. Daarvoor hebben we Bus Tour Tips ontwikkeld. Dit nieuwe onderdeel van Friesland Holland Tourist Information geeft waardevolle tips aan busbedrijven en organisatoren van groepsreizen. Er komt nog dit jaar, mede vanwege Leeuwarden 2018, een viertalig busmagazine, een speciale website en een mailcampagne. Het magazine wordt gericht verstuurd en buschauffeurs krijgen het persoonlijk overhandigd met een Fries presentje. Wij hebben goede ervaringen met een persoonlijke aanpak. In België hebben we daar zelfs een eigen “ambassadeur” voor op pad.”

Friesland Holland maakt internationale Tourist Atlas over Joure

Koppeling aan Leeuwarden 2018, Snitser Mar en nieuwe winkel- en restaurantformule

JOURE (NL) – ‘Small towns with great shopping and dining’. Het bureau voor toerisme Friesland Holland heeft een uniek concept ontwikkeld voor de internationale promotie van toeristenplaatsen met een opvallend gezellig en gevarieerd winkelcentrum en bijzondere eet- en drinkgelegenheden. Plaatsen die ook in de ogen van toeristen zeer bijzonder zijn.

Ze onderscheiden zich met goede voorzieningen bij of zelfs in het centrum voor pleziervaarders, camperaars en per auto onderweg zijnde vakantiegangers. Als er dan ook nog hoogwaardige cultuur-historische bezienswaardigheden op loopafstand zijn en er geregeld evenementen georganiseerd worden, dan is het een echte Shopping & Dining Town. Joure is de eerste Nederlandse “stad” die door Friesland Holland ver buiten de provinciegrenzen gepromoot wordt, op beurzen en shows, mede vanwege Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa 2018. En Joure is`Very Frisian’, typisch Fries.

Marketing Friesland

LEEUWARDEN (NL) – Focus op de bezoekers van nationale en internationale herkomst: meer, vaker, langer en diverser. Dat wil de provincie bereiken door het nog meer vergroten van de nationale en internationale zichtbaarheid van Fryslân en de Wadden, naast Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa in 2018.

Friesland Holland legt voor CH 2018 nadruk op authenticiteit

LEEUWARDEN (NL) – Het bureau voor toerisme Friesland Holland wil mede vanwege Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa 2018, touroperators en individueel naar Friesland komende toeristen nog meer dan voorheen attenderen op het authentieke Liwwadden (Liwwadders voor Leeuwarden) en Fryslân. Hiervoor schakelt het lokaal en regionaal bekende journalisten in die speciaal voor ‘vreemdelingen’ het authentieke, het echte Leeuwarden en Friesland in beeld brengen.

Stap naar in heel Europa unieke totaalbeleving binnen- en buitenshuis Home Center Wolvega investeert in mega keukenboulevard, snelle levering vanuit innovatief magazijn en energieneutraliteit WOLVEGA (NL) – Als het gemeentebestuur van Weststellingwerf kans ziet samen met de ondernemers het winkelcentrum van Wolvega in Friesland de dringend noodzakelijke vernieuwing in het voor de komende jaren bedachte...

Het bericht Home Center Wolvega investeert in mega keukenboulevard, snelle levering vanuit innovatief magazijn en energieneutraliteit verscheen eerst op Toeristisch Fries Nieuws.

Het Schnitgerfestival richt zich dit jaar op ‘Muziek uit de Hanze’, het samenwerkingsverband van steden en handelaren in Noord-Europa waar ook Groningen, Bolsward, Stavoren en Hindeloopen toe behoorden. Met op zaterdag een intrigerend concert met eeuwenoude muziek voor bruiloften en partijen.

Niet alleen kijken wat voor geld er vanuit Europa kan komen, maar het Europees beleid beïnvloeden. Daar willen Friese gemeenten meer op inzetten als het gaat om landbouw. ,,Mei-inoar kinne wy mear as wy tinke.”

Een Kamermeerderheid wil dat demissionair minister Piet Adema vrijdag tegen gebruik van glyfosaat in Europa stemt.

De gasprijs in Europa is dinsdag verder gestegen tot het hoogste niveau in vier maanden. Een dag eerder schoot de prijs van de brandstof al omhoog door de gevechten tussen Israël en de Palestijnse militante groepering Hamas. Door de onrust in de regio werd het Amerikaanse energieconcern Chevron door de Israëlische regering verzocht om de aardgasproductie op het zogeheten Tamar-platform, een belangrijk gasveld, stil te leggen.

Die jüngsten '#aspekte' verpasst? Kein Problem.
@JoSchueck und #KattySalié in den Europäischen Kulturhauptstädten 2018, #Leeuwarden in #Friesland und #Valletta auf #Malta. 2018 ist noch lang, eine Kulturreise lohnt. @lf2018 @valletta2018 @zdf https://www.zdf.de/kultur/aspekte/aspekte---on-tour-vom-17-august-2018-100.html#xtor=CS5-21 …

Auf #Malta gibt's auch taube Ohren.
'#aspekte on tour' aus den #Europäischen #Kulturhauptstädten #Valletta und #Leeuwarden , mit @joschueck und #KattySalié
Gleich - ab 23:15h im @ZDF @Valletta2018 @LF2018pic.twitter.com/ZsDy434lsA

Von Erdäpfeln und Ordensrittern -Kulturhauptstädte Europas 2018 @LF2018 und @Valletta2018 im Fokus bei @zdfaspekte: https://www.zdf.de/kultur/aspekte/aspekte---on-tour-vom-17-august-2018-100.html#xtor=CS5-22 …

Urlaubs-Trend: schon montags auf #aspekte freuen.
Auf nach #Leeuwarden in #Friesland und #Valetta auf #Malta. Licht und Schatten der "#Europäischen Kulturhaupstädte 2018" Freitag 17.08. 23:15 #ZDF #culturalcapitals #kulturhauptstädte
#Europa #Europe @LF2018 @Valletta2018 @ZDFpic.twitter.com/gWLswQQjlN

Interessanter Artikel zu einer der beiden diesjährigen Kulturhauptstädte Europas: #Valletta2018 #ECOC2018http://sz.de/1.3993869 

Radio machen unter der Palme. Dieses Jahr in Malta - das Internationale Radio Festival. #irfradiofest #irfmalta #valletta2018 #srd #swissradiodayhttps://radiotoday.co.uk/2018/05/international-radio-festival-heads-to-malta/ …

#Valletta ist eine der europäischen Kulturhauptstädte 2018. In welchen maltesischen Bibliotheken befinden sich eigentlich Musikquellen und hat RISM auch Quellen-Nachweise maltesischer Komponisten? Die Antworten gibt es hier:
http://www.rism.info/de/startseite/newsdetails/article/2/valletta-malta-european-capital-of-culture-2018.html … #Valletta2018 pic.twitter.com/FsSMgZNcb5

Aangezien de Westerse elite maar blijft aansturen op een conflict met Rusland dit bericht nog maar eens in de herhaling. Het laat zien hoe de politici van zowel Nederland en Europa alsmede de mainstream media het Nederlandse volk glashard en bewust voor blijven liegen.  Al eerder kwam voorbij hoe de NOS het Nederlandse publiek voorloog […]

Het bericht Frans Timmermans loog heel Europa voor en kreeg promotie… verscheen eerst op Achter de Samenleving.

De oplaaiende rivaliteit tussen de Verenigde Staten en China brengt de Europese Unie in een lastige positie, schrijft professor Internationale Betrekkingen aan Maastricht University Roberta N. Haar. Meer samenwerken met de Amerikanen of betere economische banden smeden met China? Of een heel eigen pad plaveien? For English, click here In oktober schoof ik aan bij … Continued

The post Europa’s dilemma: welke rol speelt het in de strijd tussen Amerika en China? appeared first on EWmagazine.nl.

Eneco en Equinor bundelen hun krachten voor de aanbesteding van de Nederlandse offshore windparklocaties IJmuiden Ver Alpha en Beta. Beide windparken zijn belangrijke projecten in de windenergie-op-zee-plannen van Nederland omdat daarmee het Nederlandse energiesysteem wordt uitgebreid met 4 GW windenergie op zee. Bijna een verdubbeling van de 4.5 GW die eind dit jaar voor de Nederlandse kust moet staan.  

Met hun gecombineerde 50 jaar ervaring op de Noordzee zijn Eneco en Equinor perfect gepositioneerd om actie te nemen en bij te dragen aan de toekomstbestendige uitrol van offshore windenergie in Nederland. De twee bedrijven willen bijdragen aan het behalen van de Nederlandse CO₂-doelstellingen door windenergie op zee in het Nederlandse energiesysteem te integreren en daarbij de biodiversiteit en harmonie met het leven boven en onder water te waarborgen. Hoewel de focus van de huidige samenwerking ligt op de IJmuiden Ver aanbestedingen, zijn de twee partijen van plan om ook verdere mogelijkheden voor samenwerking in Noordwest-Europa te verkennen.

De combinatie van Eneco's sterke aanwezigheid in Nederland en Equinor's schaalgrootte in Europa en daarbuiten resulteert in een betrouwbare en complementaire samenwerking voor een CO₂-vrije elektriciteitssector in Nederland in 2035.

Eneco is een toonaangevend duurzaam energiebedrijf en ontwikkelaar van windenergie-op-zee-projecten waaronder Hollandse Kust (west) VI, Hollandse Kust (noord) V en Borssele III & IV in Nederland en Norther in België. De ambitie om het windenergie-op-zee-portfolio verder uit te breiden is een van de belangrijke pijlers van Eneco’s doelstelling om in 2035 klimaatneutraal te zijn. Equinor wil een leidende rol nemen in de energietransitie en denkt dat haar energieoplossingen zullen bijdragen aan een toekomstig CO₂-arm Europa. Het internationale energiebedrijf, waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in Noorwegen, is al vele jaren een belangrijke energieleverancier voor Nederland en heeft een breed energieaanbod dat de energietransitie in Nederland kan ondersteunen: gas, waterstof, afvang en opslag van CO₂ op zee en windenergie op zee. Het bedrijf heeft wereldwijd al een omvangrijk duurzaam portfolio ontwikkeld en heeft de ambitie om dit verder uit te breiden tot 12 - 16 GW in 2030. Equinor is momenteel bezig met de bouw van het grootste offshore windpark ter wereld:  Dogger bank in de Noordzee. Het bedrijf exploiteert ook andere windparken op de Noordzee, zoals Hywind Tampen in Noorwegen en Sheringham Shoal, Dudgeon en Hywind Scotland in de UK.

·       Eenmalig verlengd boekjaar van 1 januari 2022 tot en met 31 maart 2023. Proforma resultaten van 1 april 2022 tot en met 31 maart 2023 zijn niet door accountant vastgesteld.

·       Uitvoering One Planet plan op koers, onder andere CO₂ uitstoot naar 10 Mton, een reductie van 3,2 Mton.

·       Eneco neemt Virtual Power Plant in gebruik, ziet groei in thuisbatterijen in Duitsland en in de verkoop en installatie van (hybride) warmtepompen.

·       Nieuwe ontwikkelingen: oprichting Eneco Diamond Hydrogen, een joint venture met Mitsubishi Corporation op het gebied van groene waterstof, en deelname aan de wind op zee tender IJmuiden-Ver  samen met Equinor;

·       Groei in de winst na belastingen: 15 maanden € 380 miljoen, pro forma boekjaar 2022: € 272 miljoen (2021: € 209 miljoen).

·       Winstgevendheid van het geïnvesteerd vermogen: 7,2% Return on Average Capital Employed (ROACE) in pro forma boekjaar 2022.

·       Winst als percentage van de omzet:  15 maanden 2,9%, pro forma boekjaar 2022: 2,5% (2021: 4,0 %).

·       Investeringen en acquisities stijgen naar € 642 miljoen in 15 maanden periode (€ 519 miljoen in verduurzaming), € 553 miljoen in proforma boekjaar 2022 (2021: € 532 miljoen).

Eneco rapporteert stabiele resultaten over het verlengde boekjaar van vijf kwartalen. Het was een uitzonderlijk roerig jaar, vooral als gevolg van de vreselijke oorlog in Oekraïne. Door zorgen over de leveringszekerheid stegen de prijzen op de groothandels- en consumentenmarkt naar ongekend niveau. Hierdoor nam het aantal mensen in energiearmoede toe, en heerste er ook toenemende bezorgdheid over de tarieven. Toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) stelde na onderzoek vast dat er geen sprake is van onredelijke tarieven voor Eneco’s Nederlandse klanten. Ondanks de turbulente ontwikkelingen is Eneco erin geslaagd om goede vooruitgang te boeken met de uitvoering van het One Planet plan.

Eneco en haar medewerkers hebben op verschillende manieren bijgedragen aan het bestrijden van energiearmoede, onder ander door het sociale incassobeleid (waarvoor wij het keurmerk Warm Incasseren kregen uitgereikt). Als mede-oprichter zijn we actief betrokken bij SchuldenlabNL en de Nederlandse Schuldhulproute, we zijn initiatiefnemer van en ondersteunen het Tijdelijk Noodfonds Energie en hebben onze betrokkenheid bij Energiebank Rotterdam uitgebreid. Daarnaast hebben we bijgedragen aan de ontwikkeling en implementatie van het prijsplafond.

Strategie: klanten verduurzamen, groei assets en systeemintegratie

Eneco’s strategie heeft 3 pijlers: onze klanten helpen verduurzamen, meer productie van hernieuwbare energie en het energiesysteem balanceren en optimaliseren. Binnen alle drie de pijlers zijn belangrijke resultaten behaald.

In het klantendomein hebben wij 100% van de aandelen verworven van installatiebedrijf Suniverse, dat opereert onder het label ‘Energie in Huis’. Hierdoor kunnen we de grootschalige installatie van (hybride) warmtepompen opvoeren, vaak in combinatie met zonnepanelen. In Duitsland speelden we succesvol in op de vraag naar thuisbatterijen.

De groei van onze assets voor hernieuwbare energie zet door, we liggen op koers om onze asset base te verdubbelen ten opzichte van 2019. In het boekjaar is het duurzaam opgesteld vermogen in eigendom gegroeid naar 2121 MW per 31 maart 2023 (31 december 2021: 1926 MW), vooral door zonneparken en wind op land. Een belangrijke ontwikkeling was de voltooiing van near-shore windpark Maasvlakte 2. Ook won het consortium Ecowende een tender voor een nieuw windpark op zee (Hollandse Kust West) met een verwacht opgesteld vermogen van 760 MW. Vandaag kondigt Eneco ook aan deel te nemen aan een nieuwe tender, IJmuider Ver, in een consortium met het Noorse energiebedrijf Equinor. De combinatie van Eneco’s sterke positie in Nederland met Equinor’s schaal in Europa en daarbuiten, is een vertrouwenwekkend en complementair partnerschap, gericht op een CO2-vrije elektriciteitssector in Nederland in 2035.

Om goed gepositioneerd te zijn voor de productie en verkoop van groene waterstof presenteren Eneco en Mitsubishi Corporation vandaag een nieuw gezamenlijk bedrijf: Eneco Diamond Hydrogen B.V. Ter vergroting van de gezamenlijke slagkracht worden in deze onderneming de Europese groene waterstofactiviteiten van Mitsubishi Corporation en Eneco bij elkaar gebracht, zoals de deelname in het consortium NorthH2 dat de grootste groene waterstoffabriek van Nederland wil ontwikkelen (3-4 GW rond 2030)

Balancering en optimalisering van het stroomnet vereist flexibele levering, vraagsturing en opslagvoorzieningen. In 2023 nam Eneco daartoe haar in eigen huis ontwikkelde Virtual Power Plant in gebruik, die de komende jaren wordt uitgebreid. In België is Eneco gestart met de ontwikkeling en installatie van grote bedrijfsbatterijen, onder de naam Eneco Business Battery.

One Planet

De uitvoering van het One Planet plan ligt goed op koers. De CO₂ uitstoot (scope 1,2 en 3) daalde naar 10,0 Mton, 3,2 Mton minder dan in 2021. Deze grote daling is mede het gevolg van de gedaalde vraag naar aardgas door de energiecrisis en de milde winter. Ook de aan stadsverwarming gerelateerde CO₂ uitstoot daalde, van 26,9 naar 25,9 kg CO₂ per Gigajoule. 53% van de totale productie van onze stroom bestaat nu uit eigen en ingekochte duurzame productie. Hiermee is een ambitieus doel bereikt. Daarnaast heeft Eneco een nieuwe doelstelling op het vlak van biodiversiteit: vanaf 2025 moet elke nieuwe duurzame investering een netto-positief effect hebben op de biodiversiteit. Ook hiermee zijn wij koploper binnen de energiesector.

Risico’s

De verslagperiode werd gekenmerkt door de energiecrisis. Eind 2021 zijn de prijzen op de energiemarkt gaan stijgen, en dit kwam in een stroomversnelling na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. Daardoor kregen energiebedrijven door de hele keten heen te maken met veel hogere risico’s. Het tekort op de Europese gasmarkt aan via pijpleidingen geïmporteerd gas is grotendeels gecompenseerd door inkoop van extra vloeibaar gas (LNG) en lagere consumptie door klanten als gevolg van de hogere prijzen en de milde wintervan 2022/2023.

Doordat steeds meer duurzame energie wordt opgewekt, zowel door Eneco als door klanten zelf, is het weer in toenemende mate van invloed op de prijzen. De productie van meer duurzame energie is enerzijds positief; het is goed voor onze planeet. Anderzijds zijn zowel door de afhankelijkheid van wind en zon als door de sterk gestegen prijzen de financiële risico’s voor energiebedrijven veel groter geworden. De risico’s nemen toe voor alle energiemaatschappijen en gegeven de onderlinge afhankelijkheden zullen deze risico’s in de toekomst steeds meer systemisch van aard zijn. Daarnaast vindt steeds meer handel plaats via de beurzen. Zowel bij onderlinge levering als bij handel via de beurs worden steeds grotere zekerheden verlangd in de vorm van bankgaranties of vooruitbetalingen, het zogenoemde margining, waarmee bedragen tot enkele honderden miljoenen gemoeid kunnen zijn. Jarenlange ervaring met het afstemmen van risico’s, de gezonde financiële situatie en de rugdekking van sterke aandeelhouders zorgden ervoor dat Eneco goed in staat was om deze risico’s te beperken en aan haar financiële verplichtingen te blijven voldoen.

Financiële resultaten

Eneco is overgestapt op het financiële boekjaar van haar grootste aandeelhouder Mitsubishi Corporation, dat loopt van 1 april tot en met 31 maart. Dit betekent dat Eneco dit jaar verplicht is om eenmalig cijfers te publiceren over een verlengde verslagperiode van 15 maanden. De cijfers van deze verslagperiode zijn daarom niet 1-op-1 te vergelijken met die van de vorige verslagperiode. Zo is de winstvergelijking met het kalenderjaar 2021 geflatteerd omdat in de 15-maandsperiode tweemaal een eerste kwartaal is inbegrepen.

Eneco behaalt traditioneel in het eerste kwartaal het grootste deel van het jaarresultaat. Dit komt onder meer doordat de volumes geleverd gas en geleverde warmte in de winter veel hoger zijn en in de wintermaanden de wind veel harder waait dan in de zomer, waardoor Eneco in de winter meer zelf-geproduceerde elektriciteit kan verkopen.

De belangrijkste resultaten:

15-maands verslagperiode: 1 januari 2022 t/m 31 maart 2023. Pro forma boekjaar 2022: 1 april 2022 t/m 31 maart 2023 (jaarresultaat voor managementdoeleinden). Vergelijkende cijfers 2021: 1 januari 2021 t/m 31 december 2021.

 De omzet is in de 15-maandsperiode uitgekomen op € 13,219 miljard. In het pro forma boekjaar van 1 april 2022 tot en met 31 maart 2023 bedraagt de omzet € 10,779 miljard. Dat is € 5,6 miljard (+107%) meer dan in kalenderjaar 2021. Deze stijging komt vooral doordat de prijzen als gevolg van de energiecrisis veel hoger waren dan de relatief lage prijzen in het grootste deel van 2021. De omzet uit handelsactiviteiten is met € 1 miljard toegenomen. Per 1 januari 2023 is het door de overheid ingestelde prijsplafond geïmplementeerd. Dit heeft geen gevolgen voor de omzet.

Vanwege de hogere prijzen hebben de klanten flink bespaard op hun verbruik, in alle landen, zowel in de particuliere als in de zakelijke markt. Tussen 2021 en de pro forma verslagperiode zijn de verkochte hoeveelheden gas, elektriciteit en warmte gedaald met respectievelijk 28%, 10% en 11%.

De bruto marge en overige opbrengsten zijn in de 15-maandsperiode uitgekomen op € 2,040 miljard. In het pro forma boekjaar bedraagt dit € 1,627 miljard, een stijging van € 0,4 miljard (+33%) ten opzichte van het kalenderjaar 2021. Deze stijging is vooral toe te schrijven aan de handelsactiviteiten, zowel in Nederland als in Duitsland. Het nieuw aangekochte bedrijf Nordgröön heeft ook positief bijgedragen aan de marge. Nordgröön biedt diensten op het gebied van energieoptimalisatie, synchronisatie en integratie van duurzame energiebronnen in Duitsland door de verkoop van energie op de Duitse markt namens eigenaren van windmolens, zonneparken en biogasinstallaties.

De marge op de levering van gas en elektriciteit aan klanten is in Nederland gedaald, in België vrijwel gelijk gebleven en in Duitsland wat gestegen.

Door de stijging van de marktprijzen is Eneco minder afhankelijk van SDE-subsidies. Nieuwe windparken op zee worden tegenwoordig gebouwd zonder subsidie van de overheid. Voor windparken die jaren geleden zijn aangelegd staat de overheid garant voor een vastgestelde minimumprijs. Nu de marktprijzen zijn gestegen tot boven deze minimumprijs, hoeft de overheid niet meer aan te vullen. Dit gaat om grote bedragen: in 2020 bedroeg deze subsidie voor Eneco nog € 125 miljoen, terwijl dit afgelopen verslagperiode nog circa € 13 miljoen was.

De exploitatiekosten (exclusief afschrijvingen) zijn in de 15-maandsperiode met € 419 miljoen gestegen ten opzichte van het kalenderjaar 2021. De kostenstijging is onder andere veroorzaakt door meer inflatie, toename in het aantal medewerkers, meer ondersteuning door externen, toename van het debiteurenrisico, en kosten van projecten.

De kosten van eigen medewerkers zijn in de 15-maandsperiode significant gestegen met € 120 miljoen. De kostenstijging in het pro forma boekjaar ten opzichte van het kalenderjaar 2021 bedroeg € 52 miljoen (+20%). Dat komt voornamelijk door de groei in activiteiten en de daarmee samenhangende stijging van het aantal personeelsleden van 2.970 fte in december 2021 naar 3.340 fte per maart 2023 (+13%). De groei was het grootst in Duitsland, waar we onze activiteiten uitbreiden, en bij het onderdeel Field Operations, dat onze klanten helpt om te verduurzamen, bijvoorbeeld door de installatie van warmtepompen. Daarnaast is het gemiddelde salaris gestegen, zowel door stijging in cao-salarissen als doorgroei van mensen.

Samenvattend komt het bedrijfsresultaat (EBIT) over de 15-maandsperiode uit op € 480 miljoen (3,6% van de omzet) en over het pro forma boekjaar op € 345 miljoen (3,2% van de omzet) tegen € 222 miljoen (4,3% van de omzet) over het jaar 2021.

De netto winst van Eneco Groep is over de 15-maandsperiode uitgekomen op € 380 miljoen (2,9% van de omzet) en in het pro forma boekjaar op € 272 miljoen (2,5% van de omzet), tegen € 209 miljoen (4,0% van de omzet) in het jaar 2021.

Investeringen

De investeringen in voornamelijk hernieuwbare bronnen waren in de 15-maandsperiode veel hoger dan de netto winst en bedroegen € 642 miljoen, dat was 60% van de gerealiseerde kasstroom uit operationele activiteiten. De investeringen vonden vooral plaats op de volgende gebieden:

Voorts is € 17 miljoen in flexibele bedrijfsmiddelen geïnvesteerd en € 50 miljoen in immateriële vaste activa, voornamelijk in de softwaresystemen die Eneco gebruikt ter verbetering van de efficiëntie binnen het bedrijf en een betere serviceverlening aan onze klanten.

Meer informatie:

Zie voor de stukken, een videoboodschap van CEO As Tempelman en verdiepende interviews:  https://jaarverslag2022.eneco.nl/

Het Nederlandse handelsbedrijf SkyNRG gaat met partners in de haven van Delfzijl de eerste fabriek in Europa bouwen voor de productie van synthetische kerosine. Vanaf 2022 moet de fabriek, geraamde bouwkosten 250 miljoen euro, jaarlijks 100.000 ton aan groene vliegtuigbrandstof opleveren. Het gros (75.000 ton) van die productie gaat rechtstreeks voor tien jaar naar de […]

De populariteit van Europese aandelen is al jarenlang tanende. Een decennium geleden maakten Europese aandelen nog 26 procent van de MSCI World Index uit, vandaag de dag blijft dat percentage steken op 18 procent. Ook voor meer waarde-georiënteerde beleggers bleken Europese aandelen minder aantrekkelijk te zijn.

Het gemiddelde wereldwijd beleggende large-cap waardefonds had in 2012 bijna de helft van het fondsvermogen belegd in Europese bedrijven, maar dat is door de jaren heen afgekalfd tot ongeveer 25 procent. Sinds 2020 zien we echter een opleving en werd de allocatie naar Europese aandelen stapsgewijs verhoogd naar 32 procent gemiddeld per eind januari 2022. Daarmee zijn de fondsen in de waardecategorie wel een uitzondering, want onder beleggingsfondsen in de categorie large-cap gemengd blijft Europa impopulair.

Populariteit Europa

Het Europese continent heeft dan ook de nodige tegenslagen moeten overwinnen in de afgelopen 10 jaar. De Europese staatschuldencrisis, torenhoge werkloosheidscijfers in Spanje en Griekenland, Brexit, gematigde economische groei en de Italiaanse bankencrisis, om maar eens wat te noemen. Het zijn slechts enkele redenen waarom de voorkeur van beleggers het afgelopen decennium buiten Europa lag.

Toch zijn Europese aandelen niet geheel van de beleggersradar verdwenen. Koopjesjagers en dividendbeleggers komen steeds vaker uit bij Europese aandelen.

Nu de centrale banken wereldwijd erop aansturen om het ruimhartige monetaire beleid een halt toe te roepen en aandelen van de tot dan toe superieure technologiebedrijven corrigeerden, krijgen beleggers meer oog voor ondergewaardeerde Europese bedrijven en cyclische sectoren die in Europese indices groter vertegenwoordigd zijn dan in de Amerikaanse evenknieën.

Zo bedraagt de weging van de sector industrie in de MSCI Europe index 14 procent versus 6 procent voor de S&P 500, terwijl de weging van technologieaandelen in de Europese index met 7 procent ver achterblijft bij de 25 procent-weging van de sector in de S&P 500.

Europees dividend

Dividendbeleggers worden aangetrokken door het royale dividendrendement dat Europese aandelen gemiddeld genomen bieden versus hun Amerikaanse tegenpolen. Met een dividendrendement van ongeveer 2,7 procent voor de MSCI Europe ligt de Europese inkomstenstroom ruim 1 procentpunt boven die van de S&P 500.

Europese bedrijven belonen aandeelhouders vaker via het uitkeren van dividend, daar waar Amerikaanse bedrijven de voorkeur geven aan het terugkopen van aandelen. Dat maakt Amerikaanse dividenden wel iets robuuster dan Europese.

MFS Meridian Contrarian Value aan kop

Voor de top-5 van deze week zijn de actief beheerde fondsen in de Morningstar categorie aandelen wereldwijd large-cap waarde gerangschikt op hun portefeuilleblootstelling aan Europese aandelen. De lijst wordt aangevoegd door een fonds waarvan de naam al doet vermoeden dat het tegendraadse beleggingen niet schuwt: MFS Meridian Contrarian Value.

Maar liefst 70 procent van het fondsvermogen is belegd in Europese aandelen. Sinds de oprichting van het fonds in 2019 hebben beheerders Anne Christine Farstad en Zahid Kassam een duidelijke voorkeur gehad voor Europese aandelen, waarbij op landenniveau bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk de grootste weging hebben met 34 procent per eind januari 2022, drie keer zo veel als het gemiddelde fonds in de categorie.

Het duo stelt een geconcentreerde portefeuille van ongeveer 40 posities samen waarbij de nadruk wordt gelegd op financiële leverage en een passende onderwaardering ten opzichte van de intrinsieke waarde van een aandeel.

Vooral in de sector industrie vindt het team aantrekkelijke beleggingskansen, waaronder voor de twee grootste posities in het Zweedse Trelleborg en het Schotse Weir Group. Ook het Franse Danone neemt een prominente positie in, waarbij het team de overweging in het laatste kwartaal verder aanzette na solide cijfers. Financiële waarden vormen een andere hoeksteen van de portefeuille, met posities in onder andere UBS, BNP Paribas en CaixaBank.

Zilver voor Schroder ISF Global Sustainable Value

Op de tweede plaats staat een fonds dat pas sinds eind 2021 bestaat: Schroder ISF Global Sustainable Value. Aan het roer staan Liam Nunn, Robert Barr en Simon Adler. Hoewel de strategie pas kort bestaat zijn de beheerders betrokken bij diverse andere strategieën.

Zo maken Nunn en Adler onderdeel uit van het met een Bronze rating gewaardeerde Schroder Global Recovery. In dit waardefonds waarin duurzame criteria worden geïntegreerd in het beleggingsproces is per eind januari 67 procent van het fondsvermogen belegd in Europese aandelen.

De allocatie naar aandelen uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland is twee tot vier keer het gewicht dat de gemiddelde concurrent heeft gealloceerd naar deze landen. Als gevolg is slechts 19 procent van het fondsvermogen belegd in Amerikaanse aandelen, tegenover bijna 50 procent voor het gemiddelde fonds in de categorie.

De ongeveer 40-posities tellende portefeuille heeft een voorkeur voor aandelen met een bovengemiddeld dividendrendement en het team heeft ook oog voor bedrijven in het mid- en small-cap segment. Qua sectorpositionering springt de hang naar de sector communicatie dienstverlening in het oog, die bijna een derde van de portefeuille beslaat. Reclamebedrijven WPP en Publicis hebben een plek in de portefeuille, maar ook televisiebedrijven ProSiebenSat 1 Media, Television Francaise en ITV. Ruim 75 procent van de bedrijven in portefeuille hebben een laag of verwaarloosbaar ESG risico zoals gemeten door de Morningstar Sustainability Rating, waarmee het fonds de maximale vijf globes heeft.

Alle opties blijven op tafel om het programma te vernieuwen als de economische omstandigheden verslechteren vanwege de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland, zo legde ECB-president Christine Lagarde uit tijdens de persconferentie na afloop van een bestuursvergaderin. Zij stelde dat 'onzekerheid toevoegen aan een onzekere situatie niet het juiste antwoord is'.

'De Russische inval in Oekraïne is een keerpunt voor Europa. Wij zullen zorgen voor soepele liquiditeitsvoorwaarden en de sancties uitvoeren waartoe de Europese Unie en de Europese regeringen hebben besloten. De raad van bestuur zal alle maatregelen nemen die nodig zijn om te voldoen aan het mandaat van de ECB om prijsstabiliteit na te streven en de financiële stabiliteit te vrijwaren', aldus Lagarde.

De maandelijkse nettoaankopen in het kader van het programma voor de aankoop van activa van de ECB zullen in april 40 miljard euro bedragen, in mei 30 miljard en in juni 20 miljard. De kalibratie van de nettoaankopen voor het derde kwartaal zal afhangen van de economische omstandigheden, en zal een afspiegeling zijn van de evoluerende beoordeling van de vooruitzichten, aldus de ECB in haar verklaring.

Lagarde zei dat de raad van bestuur van de ECB heeft geprobeerd 'een voorspelbare koers uit te zetten', te midden van de aanhoudende onzekerheid over de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Ze benadrukte dat de ECB werkt met een 'ongunstig' scenario en een 'ernstig' scenario voor de komende drie jaar.

'Extra onzekerheid. Toegevoegde optionaliteiten. We proberen zo veel mogelijk opties te hebben om met deze situatie om te gaan', aldus Lagarde.

Marktreacties 

Christine Lagarde is niet te benijden nu haar baan als president van de ECB het afgelopen jaar aanzienlijk zwaarder is geworden door de inflatiedruk. Lange tijd kon de ECB - en trouwens ook andere centrale banken - vrij gemakkelijk een buitengewoon ruim monetair beleid voeren omdat de inflatie ver onder de doelstelling lag, schrijft obligatiebelegger en fondsbeheerder Wolfgang Bauer, van het M&G Public Fixed Income Team.

'Telkens wanneer het marktsentiment ernstig versomberde, konden de activa-aankopen worden opgedreven terwijl de rentevoeten op een zeer laag peil werden gehouden. De zaken liggen nu echter minder voor de hand. Proberen de markten te stabiliseren en tegelijkertijd de inflatie te beteugelen leidt tot een conflict over de doelstelling. Uiteindelijk moet er een keuze worden gemaakt.'

Hij vervolgt: 'In de aankondiging van vandaag sloeg de ECB een uitgesproken havikistische toon aan, wat suggereert dat ze zich momenteel meer zorgen maakt over de Europese inflatiecijfers dan over de marktomstandigheden. Als de ECB doorgaat met het versneld afbouwen van de activa-aankopen, zouden beleggers zich binnenkort in een nieuwe marktomgeving kunnen bevinden, een zonder centrale banken die als vangnet fungeren.'  

 

Het begin dit jaar gelanceerde IBS value-add infrastructure fonds belegt in gelijke delen in drie beheerders die allen een ‘value-add’ infrastructuur strategie volgen. Dat houdt in dat ze zich richten op infrastructuurprojecten en -bedrijven die veel groeipotentieel hebben, schrijft hoofd private markets Koen Ronda over het nieuwe fonds van IBS Capital allies.

'De strategie richt zich specifiek op vier sectoren: telecom & digital, sociale voorzieningen, energie & milieu en transport. In deze sectoren creëren digitalisering, verduurzaming en innovatie, een sterke behoefte aan nieuwe infrastructuur. Concrete voorbeelden zijn investeringen in 5G zendmasten, datacenters, glasvezel kabels, ziekenhuizen, zonneparken en treintransport.'

Het fonds is tot half mei open voor inschrijving, de verwachting is om per juni te starten met investeren.

Fresh Funds

Het Fresh closed SME fund is het tweede mkb-fonds van Fresh Funds, onderdeel van OHV Institutional Asset Management. Dit fonds bouwt voort op de beleggingsstrategie van het vorige mkb-fonds en biedt aanvullende mogelijkheden voor bedrijven door lagere onderpandvereisten. Daarnaast is er in het fonds ruimte voor bedrijven in een vroegere groeifase. 'Het fonds zal voornamelijk investeren in groei, innovatie, verduurzaming en digitalisering en zo actief bijdragen aan het behoud en verdere ontwikkeling van Nederlandse scale-ups, familiebedrijven en het reguliere mkb', schrijft financieringsplatform Voordegroei over het fonds.

Het Fresh Closed SME Fund heeft een toezegging van 30 miljoen euro binnengehaald van het Europees Investeringsfonds (EIF) en de Nederlandse impactinvesteerder Invest-NL. Het fonds heeft een beoogd volume van 50 miljoen euro en bevat leningen met bedragen variërend van 100.000 euro tot 1,25 miljoen euro. De selectie van de leningen is uitbesteed aan Voordegroei. 

J.P. Morgan AM

J.P. Morgan Asset Management heeft (naar eigen zeggen) de eerste actieve aandelen-ETF in China op de markt gebracht. Voor onshore Chinese aandelen kan actief beheer volgens het fondshuis namelijk een belangrijke rol spelen, vanwege de diepe, liquide en diverse markt. 'Bovendien, waar passieve beleggingen mogelijk niet in staat zijn om de impact van de hoge omloopsnelheid van de onshore-markt te verzachten, met inbegrip van kortetermijnperioden van uitbundigheid en pessimisme van beleggers, is JREC in plaats daarvan ontworpen om deze marktinefficiënties te benutten door middel van een langetermijnbeleggingslens, waarbij gebruik wordt gemaakt van lokale marktkennis en een rigoureus waarderings- en ESG-kader.'

Het product past in de reeks met actieve-ETF's van JP Morgan AM, die streeft naar een positieve alfa bij een lage tracking error en daarmee een aantrekkelijk alternatief moet vormen voor zuiver passieve beleggingen. Op basis van fundamenteel onderzoek nemen de portefeuillebeheerders kleine overwogen posities in de namen die zij aantrekkelijk vinden en kleine onderwogen posities in de namen die zij minder aantrekkelijk vinden. Het resultaat is dat de portefeuille de kenmerken van de index behoudt  en tegelijk streeft naar incrementele positieve meeropbrengsten.

Robeco

Robeco heeft een duurzame indexfamilie gelanceerd, de Robeco SDG low carbon indices. Vergelijkbaar met de multi-factor index reeks, zijn de indices beschikbaar voor zeven regio's: Global AC, Global DM, Emerging Markets, VS, Europa, Azië-Pacific en Japan.

De indices streven naar een positieve bijdrage aan de Sustainable Development Goals van de VN en passen Robeco's eigen SDG-raamwerk toe. Aandelen met een negatieve score op basis van dit raamwerk, worden uitgesloten van het indexuniversum. De indices beogen ook een positieve bijdrage te leveren aan een koolstofarme economie en moeten een aanzienlijke vermindering van de CO2-voetafdruk halen in vergelijking met marktkapitalisatie-indices.

Robeco's indices zijn alleen inzichtelijk voor klanten van het fondshuis, om het risico te beperken dat andere marktdeelnemers profiteren van openbare informatie, wat een punt van zorg is bij publiekelijk transparante indices, zoals is gebleken uit eerder onderzoek van Robeco.

AXA IM

Het Franse fondshuis AXA IM heeft een social bond fund aan het productportefeuille toegevoegd. Het fonds wordt beheerd door Johann Plé en richt zich op de transitie naar een duurzamere economie.

Het actief beheerde fonds zal een minimum van 75 procent beleggen in social en sustainability bonds. De andere 25 procent gaat naar streng geselecteerde, conventionele obligaties die een positieve sociale impact hebben.