Er zijn uiteraard talloze manieren om een olieschok te definiëren. Ik gebruik hier twee definities die voldoende data geven om iets te kunnen zeggen over de invloed op aandelenrendementen.

• Een stijging van de futuresprijs van ruwe olie van 40 procent of meer binnen drie maanden
• Een stijging van de futuresprijs van ruwe olie van 60 procent of meer binnen zes maanden

Vervolgens kijk ik naar de rendementen op de S&P 500 Index één, drie, zes en twaalf maanden na de olieschok. De resultaten staan in de tabel hieronder.

Op het eerste gezicht is een 40 procent olieprijs binnen drie maanden niet heel ‘schokkend’ voor Amerikaanse aandelen. In tegendeel. Het gemiddelde rendement op de S&P 500 Index na een olieschok (eerste rij van de tabel) ligt doorgaans boven het gemiddelde rendement berekend over alle perioden (laatste rij.) Alleen het 12-maands rendement ligt met 6,2 procent onder het langetermijngemiddelde van 10,5 procent.

Clusters

Toch moeten we niet te vroeg juichen. Sterke stijgingen in de olieprijs komen namelijk vooral voor in clusters. Gedurende een aangesloten periode zijn er meerdere waarnemingen waarbij de olieprijsstijging voldoet aan mijn definities. Je kunt je afvragen of er na zoveel weken van sterke prijsstijging nog wel sprake is van een schok.

Daarom kijk ik ook naar de S&P 500 Index rendementen nadat de olieprijs voor het eerst meer dan 40 procent stijgt binnen drie maanden. Die rendementen (rij twee van de tabel) zien er heel wat minder fraai uit. Alle rendementen liggen beduidend lager dan de S&P 500 rendementen gemeten voor alle perioden (laatste rij.)

Tweede definitie

In tegenstelling tot hierboven zijn de gemiddelde rendement op Amerikaanse aandelen na een olieprijsschok van meer dan 60 procent in zes maanden ronduit slecht (rij drie). Echter, ook hier hebben we weer te maken met clusters. In één van die clusters zijn er 34(!) achtereenvolgende waarnemingen van een olieschok gedurende de marktcrash van 2008. Dat heeft veel impact op de resultaten.

Maar wanneer we alleen de rendementen meenemen die volgen nadat de olieprijs voor het eerst meer dan 60 procent binnen zes maanden stijgt (rij vier), ziet het beeld er behoorlijk hetzelfde uit als bij de eerste definitie. Met uitzondering van de één-maands horizon liggen alle rendementen na een olieschok duidelijk lager dan het gemiddelde rendement voor alle perioden.

Divergentie

Wat bovendien opvalt is dat het verschil tussen het rendement na initiële olieschok en het langetermijngemiddelde stijgt naarmate de horizon langer wordt. Het 12-maands rendement ligt voor beide definities liefst meer dan 7 procent lager dan het langetermijngemiddelde (3,1 procent versus 10,5 procent). Dat past bij de observatie dat olieschokken regelmatig met enige vertraging worden gevolgd door een recessie en dat aandelen de neiging hebben door te stijgen tot vlak vóór de recessie begint.

Jeroen Blokland is oprichter van True Insights, een platform dat onafhankelijke research biedt om gediversifieerde multi-asset portefeuilles samen te stellen. Blokland was laatstelijk hoofd multi-assets bij Robeco. Zijn "grafiek van de week" verschijnt iedere donderdag op Fondsnieuws.

Het marktmechanisme is daarvoor het beste middel, ondanks alle gebreken.  Dat betekent niet dat je de markt altijd maar haar gang moet laten gaan. Ook op financiële markten moeten mensen zich aan de wet houden, al wordt dit in het heetst van de strijd wel eens vergeten. 

De sterke groei van ESG-, duurzaam en impactbeleggen zorgt voor een structureel positieve verandering. Maar door de inval in de Oekraïne lijken we een grote stap terug te zetten. Alle fossiele brandstoffen, steenkool voorop, zijn weer welkom in de Europese Unie. Biden smeekt de Amerikaanse olie-industrie om meer olie uit de schalievelden te halen. Er lijkt weinig meer over van het bestrijden van de klimaatcrisis. Nu even niet. Toch laat juist de Russische inval in de Oekraïne zien hoe ver de invloed van ESG-beleggen strekt. 

Hoge energieprijzen door ESG-beleid

Het tekort aan energie (olie, gas en steenkool) heeft meerdere oorzaken, maar de toegenomen aandacht voor duurzaamheid speelt een grote rol. Wellicht dat duurzaamheid ook een rol speelt bij de Russische inval. John McCain zag Rusland in 2015 de facto als een groot benzinestation in de vorm van een land. Een land dat bij ongewijzigd beleid failliet zal gaan door de energietransitie. De inval in de Oekraïne (en de feitelijke annexatie van Kazachstan en Wit-Rusland) kan gezien worden als een vlucht naar voren van het Kremlin, om er voor te zorgen dat Rusland meer wordt dan dat grote benzinestation. 

De reden dat energieprijzen nu sterk stijgen, is ook voor een belangrijk deel het resultaat van de terughoudende opstelling van beleggers ten aanzien van fossiele brandstoffen. Eerst waren het de directeuren van centrale banken zoals Mark Carney en Klaas Knot die vooral de commerciële banken waarschuwden voor de risico’s van stranded assets in combinatie met langjarige financieringen. Onder invloed van de verantwoorde ontwikkelingsdoelen en de klimaatcrisis gingen steeds meer beleggers zich concentreren op duurzame bedrijven. Die kregen een hogere waardering dan de vervuilende oliebedrijven.

Geïnspireerd door de directeuren van de centrale banken en de verantwoorde ontwikkelingsdoelen is de geldkraan voor veel oliebedrijven dicht. Op de stoep stonden protesterende actievoerders die er ook nog eens voor zorgen dat sollicitanten liever ergens anders willen werken. Zelfs de rechter kwam eraan te pas om te voorkomen dat oliemaatschappijen nog gingen investeren in fossiele brandstoffen. 

Het is iets te gemakkelijk om naar duurzame beleggers te kijken als de oorzaak van dit probleem. De realiteit is dat uitsluiten eenvoudig is, maar investeren in alternatieve energie kennelijk een stuk lastiger. De energietransitie is ook alleen mogelijk met hulp van de grote oliemaatschappijen met hun enorme kasstromen, hun leger ingenieurs en de kennis van grootschalige projecten. Wat de hoge olie-, gas- en kolenprijzen wel bewijzen is dat financiële markten een grote invloed hebben op de echte wereld, in dit geval door de rem op de investeringen in fossiele brandstoffen. 

Minder zichtbare invloed van ESG-beleggen

Er bestaat geen belegging zonder impact. De laatste jaren, vooral na de introductie van de duurzame ontwikkelingsdoelen, oefenen aandeelhouders actief invloed uit op het beleid van ondernemingen. Doordat bij veel bedrijven de top drie aandeelhouders bestaan uit Vanguard, BlackRock en State Street, kunnen die samen een stevige vuist maken. Vrijwel alle asset managers onderschrijven tegenwoordig de principes van de Verenigde Naties (Unpri) en dat betekent dat ze over zaken op het gebied van duurzaamheid vaak gemeenschappelijk optrekken. Bovendien bestaat de top drie uitsluitend uit indexbeleggers en juist deze passieve beleggers zijn gevoelig voor grote systeemrisico’s zoals de klimaatcrisis.

State Street heeft sinds maart 2017 veel succes met de Fearless girl-campagne, een bronzen beeld van een meisje op Wall Street dat symbool staat voor meer vrouwen in het Amerikaanse zakenleven. Onderwerpen die duurzame beleggers inbrengen in de jaarvergadering veranderen ook de maatschappij. Zo zijn er tegenwoordig geen plastic rietjes en piepschuimen bakjes meer bij de McDonald’s, maar alleen nadat aandeelhouders met behulp van de plastic soup foundation daarom hadden gevraagd. De wereld is aan het veranderen dankzij duurzame beleggers

Steeds minder producenten controversiële wapens

Sommige beleggers klagen na de Russische inval dat ze niet kunnen beleggen in wapenproducenten. Niet iedereen, want er zijn ook voldoende beleggers die in geen enkel wapenbedrijf willen beleggen. Sinds 2013 verbiedt de Nederlandse wet financiële instellingen zaken te doen met bedrijven die clustermunitie produceren of verhandelen, een en ander naar aanleiding van het verdrag inzake clustermunitie uit 2008.

Nu is op de beelden uit de Oekraïne te zien dat de Russen clusterbommen inzetten, zelfs tegen de burgerbevolking, maar het toont juist van beschaving door de strijd te aan te gaan zonder gebruik te maken van controversiële wapens. Waar het om gaat is dat clusterbommen en bijvoorbeeld ook anti-personeelsmijnen disproportionele en een willekeurige impact hebben op de burgerbevolking. Hetzelfde geldt ook voor biologische wapens, chemische wapens en wapens waarbij gebruik wordt gemaakt van witte fosfor. 

Er zijn beleggers en tegenwoordig ook Mient-Jan Faber die vinden dat kernwapens niet op de lijst hoeven te staan, omdat ze na de Tweede Wereldoorlog zo lang voor vrede hebben gezorgd. Kernwapens zijn echter per definitie massavernietigingswapens. Als ze gebruikt worden, zijn ze zonder onderscheid dodelijk voor burgers en militairen, en hun effecten kunnen niet begrensd worden in tijd of in ruimte.

Diezelfde argumenten werden gebruikt voor het verbod op landmijnen en clustermunitie. Kernwapens hebben de potentie de mensheid en de hele planeet compleet te verwoesten. Volgens het Internationale Rode Kruis is er geen effectieve manier om hulp te verlenen aan slachtoffers van een nucleaire ontploffing. Hoe kan zo’n wapen ‘niet controversieel’ genoemd worden? 

Gelukkig voor de wapenfreaks is er veel meer mogelijk. De lijst met controversiële wapenproducenten is tegenwoordig een stuk korter en vooral gevuld met onbekende Aziatische namen.  Zelfs veel wapenproducenten luisteren naar de bezwaren van maatschappij onder aanvoering van hun aandeelhouders. Zo is het alweer enige tijd mogelijk om in een bedrijf als Raytheon te beleggen. Dat bedrijf was uitgesloten vanwege de productie van clustermunitie, maar daar zijn ze nu dus mee gestopt.

Op de website van Raytheon staat sinds 2016 dat het bedrijf geen clustermunitie of delen van clustermunitie meer maakt en dat het bedrijf ook geen landmijnen, kernkoppen, biologische en chemische wapens produceert. Ook hier heeft een ESG-filter dus een ongekend positieve impact.

Han Dieperink is chief investment strategist bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co. Dieperink geeft zijn analyse en commentaar op economie en markten. Zijn bijdragen verschijnen op dinsdag en donderdag.

 

Het begin dit jaar gelanceerde IBS value-add infrastructure fonds belegt in gelijke delen in drie beheerders die allen een ‘value-add’ infrastructuur strategie volgen. Dat houdt in dat ze zich richten op infrastructuurprojecten en -bedrijven die veel groeipotentieel hebben, schrijft hoofd private markets Koen Ronda over het nieuwe fonds van IBS Capital allies.

'De strategie richt zich specifiek op vier sectoren: telecom & digital, sociale voorzieningen, energie & milieu en transport. In deze sectoren creëren digitalisering, verduurzaming en innovatie, een sterke behoefte aan nieuwe infrastructuur. Concrete voorbeelden zijn investeringen in 5G zendmasten, datacenters, glasvezel kabels, ziekenhuizen, zonneparken en treintransport.'

Het fonds is tot half mei open voor inschrijving, de verwachting is om per juni te starten met investeren.

Fresh Funds

Het Fresh closed SME fund is het tweede mkb-fonds van Fresh Funds, onderdeel van OHV Institutional Asset Management. Dit fonds bouwt voort op de beleggingsstrategie van het vorige mkb-fonds en biedt aanvullende mogelijkheden voor bedrijven door lagere onderpandvereisten. Daarnaast is er in het fonds ruimte voor bedrijven in een vroegere groeifase. 'Het fonds zal voornamelijk investeren in groei, innovatie, verduurzaming en digitalisering en zo actief bijdragen aan het behoud en verdere ontwikkeling van Nederlandse scale-ups, familiebedrijven en het reguliere mkb', schrijft financieringsplatform Voordegroei over het fonds.

Het Fresh Closed SME Fund heeft een toezegging van 30 miljoen euro binnengehaald van het Europees Investeringsfonds (EIF) en de Nederlandse impactinvesteerder Invest-NL. Het fonds heeft een beoogd volume van 50 miljoen euro en bevat leningen met bedragen variërend van 100.000 euro tot 1,25 miljoen euro. De selectie van de leningen is uitbesteed aan Voordegroei. 

J.P. Morgan AM

J.P. Morgan Asset Management heeft (naar eigen zeggen) de eerste actieve aandelen-ETF in China op de markt gebracht. Voor onshore Chinese aandelen kan actief beheer volgens het fondshuis namelijk een belangrijke rol spelen, vanwege de diepe, liquide en diverse markt. 'Bovendien, waar passieve beleggingen mogelijk niet in staat zijn om de impact van de hoge omloopsnelheid van de onshore-markt te verzachten, met inbegrip van kortetermijnperioden van uitbundigheid en pessimisme van beleggers, is JREC in plaats daarvan ontworpen om deze marktinefficiënties te benutten door middel van een langetermijnbeleggingslens, waarbij gebruik wordt gemaakt van lokale marktkennis en een rigoureus waarderings- en ESG-kader.'

Het product past in de reeks met actieve-ETF's van JP Morgan AM, die streeft naar een positieve alfa bij een lage tracking error en daarmee een aantrekkelijk alternatief moet vormen voor zuiver passieve beleggingen. Op basis van fundamenteel onderzoek nemen de portefeuillebeheerders kleine overwogen posities in de namen die zij aantrekkelijk vinden en kleine onderwogen posities in de namen die zij minder aantrekkelijk vinden. Het resultaat is dat de portefeuille de kenmerken van de index behoudt  en tegelijk streeft naar incrementele positieve meeropbrengsten.

Robeco

Robeco heeft een duurzame indexfamilie gelanceerd, de Robeco SDG low carbon indices. Vergelijkbaar met de multi-factor index reeks, zijn de indices beschikbaar voor zeven regio's: Global AC, Global DM, Emerging Markets, VS, Europa, Azië-Pacific en Japan.

De indices streven naar een positieve bijdrage aan de Sustainable Development Goals van de VN en passen Robeco's eigen SDG-raamwerk toe. Aandelen met een negatieve score op basis van dit raamwerk, worden uitgesloten van het indexuniversum. De indices beogen ook een positieve bijdrage te leveren aan een koolstofarme economie en moeten een aanzienlijke vermindering van de CO2-voetafdruk halen in vergelijking met marktkapitalisatie-indices.

Robeco's indices zijn alleen inzichtelijk voor klanten van het fondshuis, om het risico te beperken dat andere marktdeelnemers profiteren van openbare informatie, wat een punt van zorg is bij publiekelijk transparante indices, zoals is gebleken uit eerder onderzoek van Robeco.

AXA IM

Het Franse fondshuis AXA IM heeft een social bond fund aan het productportefeuille toegevoegd. Het fonds wordt beheerd door Johann Plé en richt zich op de transitie naar een duurzamere economie.

Het actief beheerde fonds zal een minimum van 75 procent beleggen in social en sustainability bonds. De andere 25 procent gaat naar streng geselecteerde, conventionele obligaties die een positieve sociale impact hebben. 

Morningstar, dat al jarenlang wereldwijd onafhankelijk beleggingsonderzoek doet, heeft de genomineerden voor drie categorieën Morningstar-awards vandaag bekend gemaakt. Het gaat om de Morningstar Asset Manager Awards, de Morningstar Categorie Awards en de Morningstar Asset Manager – Sustainable-Investing Awards.

Voor de Morningstar Asset Manager Awards zijn drie fondshuizen genomineerd: 
 - Dimensional
 - T. Rowe Price
 - Vanguard

De genomineerden voor de Morningstar Categorieën Awards zijn overwegend angelsaksische partijen, waarbij Comgest Growth Europe de uitzondering op de regel is. Dit Franse fonds neemt het in de categorie Beste Europese Aandelenfonds op tegen iShares Core MSCI Europe Ucits ETF en iShares MSCI Europe SRI ETF. 

Naast de strijd om het beste Europese aandelenfonds wordt er gestreden om het beste Eur Obligatiefonds en het Beste Wereldwijde aandelenfonds. 

De laatste categorie waar een winnaar geselecteerd wordt is de zogenoemde Morningstar Asset Manager - Sustainable Investing Award. De winnaars van de verschillende categorieën worden op 29 maart bekend gemaakt.
 
'Deze awards zijn bedoeld om erkenning te geven aan fondsaanbiedingen van topklasse en beleggersvriendelijke bedrijven binnen de sector. De gestroomlijnde categorieën benadrukken de kwalitatieve, toekomstgerichte standpunten van onze analisten tijdens het selectieproces in de verschillende individuele markten voor beleggingsfondsen. Daarnaast willen we met de invoering van de Asset Manager – Sustainable Investing Award de vermogensbeheerders erkennen die goede ESG-mogelijkheden hebben opgebouwd, bewezen hebben dat ze in specifieke ESG-middelen hebben geïnvesteerd en duurzaamheidsprincipes hebben geïntegreerd in hun beleggingsprogramma's', zegt Jeffrey Schumacher, director of manager research bij Morningstar, in een toelichting. 

De toekenning van deze awards wordt bepaald op basis van een combinatie van risicogewogen prestaties op de middellange tot lange termijn en de toekomstgerichte waardering voor fondsen, de Morningstar Analyst Rating, aangevuld met de Morningstar Quantitative Rating (MQR) indien nodig.

De MQR is een kwantitatieve waardering die de analistenbeoordeling tracht te evenaren en dezelfde waarderingsschalen (Gold, Silver, Bronze, Neutral, Negative) gebruikt.

De Morningstar Asset Manager – Sustainable Investing Awards worden bepaald door een combinatie van het ESG Commitment Level van Morningstar voor vermogensbeheerders, de duurzaamheidsmaatstaven voor fondsen van Morningstar en de kennis van analisten over het fondsenbeheer van de fondsgroepen die zij beoordelen in de context van de Morningstar Analyst Rating voor fondsen.

De winnaars worden in een video-conferentie bekend gemaakt. Dat gebeurt op 23 maart in België, 29 maart in Nederland en 30 maart in Luxemburg. 

Lees hier de uitleg van de door Morningstar toegepaste methodologie 
 

13 oktober 2023 – NWO heeft een onderzoek gehonoreerd van Judith Homberg en Alejandro Arias Vasquez naar de relatie tussen darmbacteriën en depressie. De toekenning valt binnen de Open Competitie ENW-M die is bedoeld voor vernieuwend, fundamenteel onderzoek van hoge kwaliteit en/of wetenschappelijke urgentie. Depressie is een veelvoorkomende hersenziekte, die in eerste instantie behandeld wordt...

Het bericht Bemoeien darmbacteriën zich met depressie? verscheen eerst op .

13 oktober 2023 –  Op 5 oktober was er voor deelnemers aan het programma Herstel Dichtbij in Driebergen een kennisdag georganiseerd (de tweede dit jaar), een mooi moment om elkaar weer te treffen, ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. De ochtend ging van start met een presentatie over financiering van zelfregie- en...

Het bericht Tweede kennisdag van het programma Herstel Dichtbij verscheen eerst op .

13 oktober 2023 –  Het ministerie van VWS verlengt de subsidieregeling waarmee professionals tot 50.000 euro kunnen aanvragen met een actieplan om zeggenschap te versterken. Afgelopen jaar gingen 140 zorgorganisaties, ondersteund door het Landelijk Actieplan Zeggenschap (LAZ) in hun organisatie aan de slag met hun gesubsidieerde actieplan. Nu kunnen 120 organisaties de beweging voortzetten om...

Het bericht Subsidieregeling voor zorgorganisaties om zeggenschap te versterken verlengd verscheen eerst op .

11 oktober 2023 – Een verkennend gesprek met mensen die psychische klachten ervaren kan veel opleveren. Maar hoe pak je dit goed aan en wat is in zo’n gesprek belangrijk? Verschillende initiatieven die met zo’n verkennend gesprek zijn gestart delen hun inzichten. In 2025 is voor iedereen in Nederland die kampt met psychische klachten een...

Het bericht Eerste inzichten van een ‘verkennend gesprek’ bij mensen met psychische klachten verscheen eerst op .

11 oktober 2023 –  Het gisteren verschenen rapport Is dit wel verantwoord? Hoe de zorg betekenisvol rekenschap af kan leggen in tijden van transitie  van Raad Volksgezondheid & Samenleving (RVS) geeft een heldere inkijk in het huidige en complexe verantwoordingssysteem. De raad is van mening dat alle partijen kunnen en moeten bijdragen aan de noodzakelijke...

Het bericht Raad Volksgezondheid & Samenleving zet regeldruk hoger op de agenda verscheen eerst op .

11 oktober 2023 – Maar liefst 49 procent van alle werkende Nederlanders presteert weleens minder goed op werk vanwege mentale gezondheidsklachten. Dit blijkt uit onderzoek van Bowers & Jackling onder 1.088 volwassen Nederlanders werkzaam in loondienst. Hoewel mentale gezondheid vandaag de dag een veelbesproken thema is, geeft bijna de helft van de ondervraagden aan het...

Het bericht Helft werkenden presteert slechter door mentale gezondheidsklachten verscheen eerst op .

11 oktober 2023 – Ongeveer 1 op de 4 thuiswonende kinderen in Nederland is een Kind van een Ouder met Psychische Problemen (KOPP) en/of een Kind van een Ouder met een Verslavingsprobleem (KOV). Onderzoek naar preventie en effectieve ondersteuning voor deze kinderen en hun ouders is cruciaal in het voorkomen van problemen op latere leeftijd...

Het bericht Nieuwe kennisagenda KOPP/KOV geeft richting aan toekomstig onderzoek verscheen eerst op .

10 oktober 2023 –  Om zorgorganisaties te ondersteunen bij het halen van de duurzaamheidsdoelstellingen heeft de Nederlandse ggz de toolkit Duurzaamheid ontwikkeld. Deze toolkit bevat specifieke informatie voor ggz-organisaties over verplichtingen en wetgeving, hulpmiddelen voor verduurzaming, inspirerende voorbeelden en handige websites. De toolkit is gebaseerd op de Green Deal Duurzame Zorg 3.0, die door de...

Het bericht De Nederlandse ggz publiceert Toolkit Duurzaamheid verscheen eerst op .

10 oktober 2023 – Errez Bar is GZ-psycholoog en heeft een praktijk in Arnhem waar hij cliënten kortdurend behandelt voor uiteenlopende psychische klachten. Errez probeert in al zijn behandelingen samen met de cliënt concrete doelen te stellen. Zijn ervaring is dat hiermee de effectiviteit en efficiëntie van de behandeling worden vergroot. Eerste stap op weg...

Het bericht Doelen stellen: een leuke uitdaging met een dankbaar resultaat verscheen eerst op .

10 oktober 2023 – Het Integraal Zorgakkoord is sinds 2022 het plan van VWS en ondertekenaars om de zorg in Nederland goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. MIND tekende het akkoord niet maar volgt sindsdien nauwlettend de vorderingen. Zo zien we dat op veel punten de inspraak en betrokkenheid van cliënten en naasten niet voldoet....

Het bericht Cliënten onvoldoende betrokken in uitwerking Integraal Zorgakkoord verscheen eerst op .

9 oktober 2023 – In februari 2023 kondigden behandelaren en cliënten in de GGZ een rechtszaak aan tegen de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De NZa verplicht psychiaters en psychologen indringende vragenlijsten over hun cliënten aan een databank te leveren. De coalitie van eisers is verenigd onder de naam ‘Vertrouwen in de GGZ’ en bestaat uit psychiaters,...

Het bericht Psychiaters, psychologen en cliënten dagen de NZA voor de rechter verscheen eerst op .

7 oktober 2023  –  Digitalisering heeft ertoe geleid dat we continu bereikbaar zijn. Dat geldt ook tijdens het werk. Bovendien zitten we vaak het grootste gedeelte van de dag voor het beeldscherm. Dit alles is niet alleen ongezond maar komt ook het werk niet ten goede. Digitaal in Balans uit Den Haag begeleidt bedrijven en...

Het bericht Buiten werken en wandeloverleggen voor een gezonde werkomgeving verscheen eerst op .

7 oktober 2023 – Digitalisering van de zorg is één van de speerpunten in het Integraal Zorgakkoord. Het kán de toegankelijkheid vergroten en helpen om kosten en capaciteit te besparen in tijden van schaarste. MIND vindt het vooral belangrijk om te kijken hoe digitale zorg de toegankelijkheid kan verbeteren mét behoud of zelfs verbetering van...

Het bericht Belangen van cliënt centraal in digitale zorg verscheen eerst op .

6 oktober 2023 – Mensen met een psychische aandoening krijgen in de laatste levensfase lang niet altijd goede palliatieve zorg. Daarom start er in Zuid-Holland, regio Rotterdam Rijnmond, een nieuw project om de zorg voor deze doelgroep beter te organiseren en zorgverleners meer te laten samenwerken.  Goede palliatieve zorg is gericht op kwaliteit van leven...

Het bericht Palliatieve zorg moet beter bij mensen met ernstige psychische aandoening verscheen eerst op .

6 oktober 2023 – Eenzaamheid is een groot taboe. Terwijl eenzaam zijn bij het leven hoort, stelt eenzaamheidsonderzoeker Jan Willem van de Maat. In deze week van de eenzaamheid (27 september tot 4 oktober) vertelde hij hoe we allemaal iets kunnen doen tegen eenzaamheid. ‘Een praatje van een paar minuten is al genoeg. Echt!’ Eigenlijk...

Het bericht ‘Je af en toe eenzaam voelen hoort bij het leven’ verscheen eerst op .

6 oktober 2023 – Veel mensen beseffen niet hoe ernstig de situatie is: suïcide is doodsoorzaak nummer 1 onder jongeren en oorzaak van overlijden nummer 3 onder volwassenen in Nederland. Iedere dag sterven er gemiddeld vijf mensen in Nederland aan de gevolgen van psychische klachten. Dit ongekend hoge aantal kan mogelijk afnemen als goede voorlichting...

Het bericht Met protestactie Last Man Standing luidt MIND de noodklok op 14 oktober verscheen eerst op .

5 oktober 2023 – Euthanasie, met name bij uitzichtloos psychisch lijden, kan voor veel discussie zorgen en ook voor veel verdriet. MIND vindt het belangrijk dat het gesprek over euthanasie – net als bij alle vormen van psychische en psychosociale problematiek – goed wordt gevoerd en dat mensen hier openlijk over kunnen praten. MIND Korrelatie...

Het bericht Korrelatie over euthanasie bij uitzichtloos psychisch lijden verscheen eerst op .

5 oktober 2023 – Waarom krijgt de één mentale klachten na nare ervaringen in de jeugd en de ander niet? Om daar achter te komen, zoekt het Leidse onderzoeksproject THRIVE deelnemers tussen de 18 en 24 jaar die onder meer hun brein in de hersenscanner willen laten bekijken. Meld je aan en help om meer...

Het bericht Onderzoek naar veerkracht zoekt deelnemers voor hersenonderzoek verscheen eerst op .

4 oktober 2023  – Depressie is de belangrijkste oorzaak van invaliditeit. Patiënten worden op basis van trial-and-error behandeld, omdat onbekend is bij welke behandeling een patiënt baat heeft. Het BOOST Depression consortium zal kunstmatige intelligentie gebruiken om biomarkers te ontwikkelen die de uitkomst van de behandeling van depressie kunnen voorspellen en de beste behandeling voor...

Het bericht Miljoenen voor onderzoek naar effectievere behandeling van depressie verscheen eerst op .

4 oktober 2023 –  Kenniscentrum Phrenos heeft een veldraadpleging verricht bij de deelnemende organisaties rondom het thema participatie en rehabilitatie. Onlangs is het rapport van deze raadpleging verschenen op de website van Phrenos. Meer inzicht  Met deze veldraadpleging beoogde Phrenos inzicht te krijgen in hoe deelnemende organisaties zich inzetten op het gebied van participatie en...

Het bericht Rapport veldraadpleging van het thema participatie en rehabilitatie verscheen eerst op .

4 oktober 2023 – Op woensdag 11 oktober zal de Vaste Kamercommissie voor VWS met minister Kuipers, minister Helder en staatssecretaris Van Ooijen in gesprek gaan over het Integraal Zorgakkoord (IZA). Centraal in dit debat staat de voortgang. In het akkoord heeft de zorgsector rondom de zorgverzekeringswet namelijk afspraken gemaakt over meerdere jaren. Daarbij zijn...

Het bericht Ggz en het Integraal Zorgakkoord: een stand van zaken verscheen eerst op .